İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Gulam Hüseyin İsmaili, merhum Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’yi taşıyan helikopterin aralarında olduğu 3 helikopterin seyri sırasında “koşulların” ve havanın “son derece normal olduğunu” söyledi.
Cumhurbaşkanı Reisi, önceki gün İran-Azerbaycan sınırında baraj açılış törenine katılmış, dönüş yolunda helikopter kazasında hayatını kaybetmişti.
İran devlet kanalı IRIB’e açıklamalarda bulunan İsmaili, İranlı yetkilileri taşıyan 3 helikopterden birinde olduğunu, Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindekilerin bir diğer helikopterde yolculuk ettiğini ifade etti.
İsmaili, uçuşun başlarında havanın açık olduğunu ve barajın alt tarafından Tebriz’e doğru yol aldıklarını aktardı.
Songon Bakır Madeni’nin bitişiğindeki bölgede yaklaşık yarım saatlik yolculuk yaptıklarını belirten İsmaili, ardından rotanın alanın bitişiğindeki vadide bulut kümelenmesi oluştuğunu kaydetti.
İsmaili, vadi tabanın sisli olduğunu ancak havanın gayet açık olduğunu dile getirerek, “Bu noktanın küçük bir alanında bulutlar vardı ama uçuş yüksekliği açısından bu bulutlarla aynı seviyedeydik hatta biraz daha alçaktaydık.” ifadesini kullandı.
Helikopter filosunun komutanı ve Reisi’yi taşıyan helikopterin pilotu olan Mustafavi’nin diğer helikopterlere, irtifa kazanarak bulutların üzerine çıkıp devam etmeleri komutunu verdiğini aktaran İsmaili, şunları kaydetti:
“Helikopterler bulutların üzerine çıktı. Bizimki 3 numaralı helikopterdi. Ortadaki helikopter Cumhurbaşkanı’nı taşıyordu. Önde de bir diğer helikopter vardı. Pilotumuz 30 saniye sonra (Reisi’nin bulunduğu) ana helikopterin yanımızda olmadığını fark etti. Koşullar son derece normal ve sıradandı ve zor bir durum yoktu. Bazı hava yolu uçuşlarında bile titreşimler oluyor ama bu rotada her şey normaldi ve bulutlar anında yok oldu. Daha sonra, altımızda bulutların olmadığı bir havadaydık, ayaklarımızın altındaki (dağların) sırt hattını görebiliyorduk ve hemen yakınında Songun Bakır Madeni vardı.”
Cumhurbaşkanı’nı taşıyan helikopteri aramak amacıyla içinde bulunduğu helikopterin pilotunun geri döndüğünü anlatan İsmaili, “Yardımcı pilota ‘Neden geri dönüyorsunuz?’ diye sordum. ‘Helikopterlerden birinin gelmediğini, acil iniş yaptığını varsayıyoruz çünkü ne kadar çağrı yaparsak yapalım telsiz iletişimimiz kesiliyor ve cevap vermiyor.’ dedi. ‘Pilot, 1 dakika 30 saniye önce telsiz iletişimimiz olduğunu’ söyledi.” dedi.
İsmaili, helikopterin döndüğü noktada alanın üzerinde birkaç tur attığını ancak bulutlardan dolayı aşağıyı iyi göremediklerini belirterek, “Bulutun altına girmeleri mümkün değildi. Birkaç turdan sonra Songon madeni yakınlarında iniş yaptık.” dedi.
Reisi’yle aynı helikopterdeki Tebriz Cuma İmamı Muhammed Ali Al-i Haşim ile iletişime geçerek nerede olduklarını sorduğunu kaydeden İsmaili, şöyle devam etti:
“Ağaçların altında olduğunu söyledi. Diğer arkadaşların iyi olup olmadığını sorduğumda ise ‘Kimseyi görmüyorum ve yalnızım, ne olduğunu anlamıyorum, etrafımda kimse yok’ cevabını aldım. Ormanlık alanda bulunduğu bilgisini verdi. Cumhurbaşkanı’nın helikopterinin kaza yaptığı hemen anlaşıldı ve biz de kaza yerine en kısa sürede ulaşmak ve kurtarma faaliyetlerininin başlatılması için harekete geçtik. Bakır madeninde uygun arabalar, gerekli sağlıkçılar ve ambulanslar vardı. Sağlık personelini yanımıza alarak kazanın meydana geldiğini düşündüğümüz bölgeye gittik.”
Haşim’le yaklaşık üç dört kez konuştuğunu söyleyen İsmaili, “Diğer meslektaşlarımız da kazadan 3-4 saat sonrasına kadar sık sık kendisiyle iletişime geçiyorlardı, Ali Haşim Bey çağrıları cevapladı ama verdiği cevaplar iyi olmadığını ve sadece hayatta olduğunu gösteriyordu.” açıklamasını yaptı.
Daha sonra helikopterdeki diğer yolcuların “anında öldüğünü” öğrendiklerini belirten İsmaili, “Cesetlerin durumu, kazadan hemen sonra şehit olduklarını gösterdi.” dedi.
Helikopter kazası ve sonrası
Cumhurbaşkanı Reisi, 19 Mayıs’ta İran-Azerbaycan sınırında baraj açılış törenine katıldı. Reisi, beraberinde Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve bazı yetkililerle dönüşte helikopter kazası geçirdi.
İran’ın talebi üzerine Türkiye, arama kurtarma faaliyetlerinde Akıncı insansız hava aracını (İHA) görevlendirdi. Akıncı İHA’nın tespit ettiği helikopter enkazının koordinatları İran makamlarıyla paylaşıldı.
Tespit edilen noktaya ulaşan İranlı ekipler, kazadan sağ kurtulan olmadığını belirledi.
Reisi’nin hayatını kaybettiğinin kesinleşmesinin ardından Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir, geçici cumhurbaşkanı olarak görevlendirildi.
İran Anayasası’na göre en fazla 50 gün içinde yapılması gereken cumhurbaşkanlığı seçiminin 28 Haziran’da düzenleneceği açıklandı.
İran’da cumhurbaşkanları, Anayasayı Koruyucular Konseyinin onayladığı adaylar arasından halk tarafından seçiliyor.