ABD’nin, konseyin ateşkes çağrısı için ortak açıklama yapmasına ve toplanmasına engel olma girişimlerinin ardından BMGK, bugün 3. kez toplandı.
İsrail ve Filistinli tarafların da yer aldığı toplantıda, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, İsrail’i “savaş suçu” işlemekle suçlayarak, BMGK’ye, uluslararası barış ve güvenliği sağlama sorumluluğunu hatırlattı.
BMGK’ye, İsrail’in Filistin’i işgaline son vermesi için yaptırım, silah ambargosu uygulama ve uluslararası koruma sağlama gibi elindeki araçları kullanma çağrısı yapan Maliki, Filistin’in özgürlüğünün barışa giden tek yol olduğunu kaydetti. Maliki, konseyden bu yasal ve ahlaki sorumluluğu yerine getirmek üzere harekete geçmesini istedi.
İsrail’in BM Daimi Temsilcisi Gilad Erdan ise İsrail’in kendini savunma hakkını kullandığını ve sivil kayıplarını önlemek için Hamas’ın saldırılarına karşılık verdiğini savundu.
BM’den iki devletli çözüm için müzakerelere dönülmesi çağrısı
Konseye hitap eden BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail ve Filistin’e “anlamsız kan dökme, terör ve yıkıma” derhal son verme ve iki devletli çözüm için müzakerelere dönme çağrısı yaptı.
Guterres ayrıca “Çatışmalar sadece İsrailli ve Filistinlileri değil bölgeyi de yıkıcı sonuçları olan bir şiddet sarmalına sürüklüyor ve tüm bölge için yeni bir tehlike yaratabilir.” uyarısı yaptı.
ABD: Diplomatik çabalar sürüyor
Öte yandan ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, “diplomatik kanallar üzerinden yorulmaksızın çalıştıklarını” belirtti.
ABD’nin İsrail ve Filistin’e ateşkes konusunda destek vermeye hazır olduğunu söyleyen Greenfield, “İsrailli ve Filistinlilerin eşit şekilde güven içinde yaşama hakkına sahip olduğuna inanıyoruz. Yaşanan şiddet, her iki toplumu da bu temel haklardan mahrum bırakıyor. Bu yüzden bu şiddet döngüsüne son verme zamanı geldi.” dedi.
Gazze’de Hamas ile diğer Filistinli grupların, roket saldırıları ve provokasyonlara son vermesi gerektiğini söyleyen Greenfield, İsrail’e ise Doğu Kudüs’teki tahliyeler, yıkımlar ve yerleşim faaliyetleri dahil barışçıl geleceği baltalayan eylemlerden kaçınması çağrısı yaptı.
Çin, ABD’den BMGK’nin çabalarına destek vermesini istedi
BMGK mayıs dönem başkanı olan Çin’in Dışişleri Bakanı Vang Yi, kendisinin yönettiği toplantıda, ABD’yi BMGK’nin krize çözüm bulmaya yönelik çabalarını engellemekle suçladı.
Vang, “ABD’ye adil bir tutum sergileme ve sorumluluklarını yerine getirme çağrısı yapıyoruz. ABD, gerginliğin azaltılması, güvenin tesisi ve siyasi çözüm için uluslararası toplumla birlikte BMGK’ye destek vermeli.” dedi.
Rusya: İsrail ve Filistin arasında doğrudan müzakerelere ev sahipliği yapabiliriz
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Vershinin, İsrail ve Filistin arasında yapılacak doğrudan müzakereler için ev sahibi olabileceklerini söyledi.
İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki normalleşmenin, İsrail-Filistin krizini çözmek için yeterli olmadığını da söyleyen Vershinin, krizin çözümü için ayrıca BM, Avrupa Birliği, ABD ve Rusya’nın oluşturduğu Ortadoğu Dörtlüsü’nün, dışişleri bakanları düzeyinde toplanmasını teklif etti.
İngiltere’den İsrail ve Filistin’e “uçurumun eşiğinden dönün” çağrısı
İngiltere’nin BM Daimi Temsilcisi Barbara Woodward, her iki tarafa da uçurumun eşiğinden dönmesi ve itidal göstermesi çağrısında bulunarak, ülkesinin iki devletli çözümü desteklediğini söyledi.
Fransa’dan “BMGK’de birlik” vurgusu
Fransa’nın BM Daimi Temsilcisi Nicolas de Riviere, tansiyonun daha fazla yükselmesinin “öngörülemeyen bölgesel yansımaları” olacağına dikkati çekerek, BMGK’nin, çatışmaların derhal durulması için birlik olması gerektiğini vurguladı.
Endişe, çağrı ve çözüm önerilerinin dile getirildiği BMGK’den yine somut bir adım gelmedi.
BMGK’nin daimi üyelerinden Çin ve geçici üyelerinden Norveç ve Tunus, konseyin birlik olması ve ortak açıklama yapması konusunda yeni bir girişimde bulunsa da ABD, diplomatik kanallar üzerinden çalıştığı konusunda ısrarını sürdürüyor ve konseyde bir adım atılmasını istemiyor.