Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle meydana gelebilecek olası bir nükleer kazanın Rusya dahil bölgedeki ülkelerde yaşayanların hayatını riske atacağını belirterek “Ukrayna’da bir nükleer kazayı önlemeliyiz.” dedi.
Avusturya’nın başkenti Viyana’da UAEA Yönetim Kurulu, Başkan Rafael Mariano Grossi’nin katılımıyla İran’ın nükleer faaliyetleri ve Ukrayna’daki nükleer santrallerin güvenliğini ele almak için bir araya geldi.
Grossi, burada yaptığı konuşmada, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Ukrayna’daki nükleer tesislerin emniyet ve güvenliğine ilişkin kaygılarını bir kez daha dile getirdi.
Zaporijya Nükleer Santrali başta olmak üzere nükleer tesislerde yaşanan son gelişmeleri üye ülkelerin temsilcilerine aktaran Grossi, özellikle Ukrayna’nın en büyük santrallerinden birinde idarenin Rus askerlerine geçmesi ve burada internet başta olmak üzere iletişim araçlarının kısıtlı ya da hiç çalışmamasının endişe verici olduğunu yineledi.
Grossi, nükleer tesislerde güvenli iletişimin sürmesi, personelin herhangi bir dış baskıya maruz kalmadan görevini yapmasının nükleer güvenlik ve emniyet açısından belirlenen önemli maddelerin başında geldiğinin, bu hususların ihmal edilemeyeceğinin altını çizdi.
Ukrayna’da ihlal edilen nükleer güvenliğe ilişkin taahhütlerin yeniden tesis edilmesi ve bu doğrultuda somut önlemlerin hayata geçirilmesi için ekibiyle Çernobil’e gitmek istediğini daha önce açıkladığını kaydeden Grossi, bu hususta çeşitli ülkelerin liderleriyle görüştüğünü, onların destek ve dayanışma mesajlarını aldığını ifade etti.
Grossi, “Çağrımı yineliyorum. Yüksek sesle, açık bir şekilde duyulmasına izin verin. Ukrayna’da bir nükleer kazayı önlemeliyiz. ‘Hepsi’ veya ‘hiçbir şey’ çözümlerinin arkasına saklanmayalım.” diye konuştu.
“Eşi görülmemiş nükleer kaza tehlikesi”
UAEA’nın bölgeye gitmeye ve yardıma hazır olduğunu belirten Grossi, “Ukrayna’nın nükleer santrallerindeki askeri operasyonlar, Rusya dahil komşu ülkelerde yaşayanların hayatlarını riske atan eşi görülmemiş bir nükleer kaza tehlikesine yol açar.” şeklinde konuştu.
Grossi, “Ukrayna’da sahada neler olduğunu görüyoruz. Bu sefer nükleer bir kaza olursa sebep tabiat ananın neden olduğu bir tsunami olmayacak. Bunun yerine, yapabileceğimiz ve yapmamız gerekenleri bildiğimiz halde harekete geçmediğimiz için insanoğlunun başarısızlığının bir sonucu olacak.” ifadesini kullandı.
İran’ın nükleer faaliyetleri
İran ve Ajans arasında nükleer güvenlik denetimine ilişkin çözüme kavuşturulmamış sorunları ele almak üzere Tahran’a geçekleştirdiği ziyarete değinen Grossi, bilindiği üzere bu ülke ile cumartesi bir ortak bildiride mutabık kaldığını, söz konusu mutabakatın gelecek aylarda atılacak bir dizi ortak adımı içerdiğini dile getirdi.
Grossi, söz konusu mutabakat çerçevesinde Ajansın 20 Mart’a kadar İran’dan daha önce belirtilen 3 tesise ilişkin henüz Tahran tarafından yanıtlanmayan sorulara yönelik belge ve yazılı açıklama için beklediğini sözlerine ekledi.