İngiltere’de 4 Temmuz’daki genel seçimlerin ardından İşçi Partisi liderliğinde kurulan yeni hükümetin İsrail-Filistin meselesi ve İsrail’in Gazze’ye yönelik devam eden saldırılara karşı farklılaşan tutumu dikkatleri çekti.
Eski Başbakan Rishi Sunak’ın hükümetinin aksine, yeni Başbakan Keir Starmer Gazze’de acil ateşkes çağrısında bulunurken, yeni Dışişleri Bakanı David Lammy ise kısa süre önce İsrail ve Filistin’i ziyaret etti.
Uzmanlar, İngiltere’nin UNRWA kararını ve farklılaşan yeni Gazze politikasını AA muhabirine değerlendirdi.
Londra’da Kraliçe Mary Üniversitesi’nde Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları alanında eğitim veren İsrailli profesör Neve Gordon, Lammy’nin Filistin ve İsrail ziyaretlerinin bölge sorunlarıyla yakından ilgilendiğine işaret ettiğini söyledi.
Gordon, “En azından bazı politikaların Muhafazakar Parti hükümetinden farklı olacağı görünüyor. Özellikle UNRWA’ya mali desteğin sürdürülmesi kararı son derece önemli bir adım.” dedi.
Gazze’deki kıtlık tehlikesi ve yaşamı sürdürebilmek için gereken altyapıların çökmesi göz önüne alındığına Lammy’nin “ileri gerçekçilik” ilkesiyle hareket ettiğini değerlendiren Gordon, “Bu bakış açısı da İngiltere’yi ABD’den çok Avrupa ile yakın tutuyor.” diye konuştu.
İngiltere UCM kararlarını destekleyebilir
Gordon, Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) İsrail liderlerine karşı çıkarabileceği olası tutuklama kararına ilişkin Lammy’nin tutumundan endişe duyduğunu aktardı.
Eski Muhafazakar Parti hükümetinin bu tarz kararlara karşı çıktığını anımsatan Gordon, yeni hükümetin tutuklama kararını destekleyebileceği yönünde iddiaların olduğunu belirtti.
Gordon, “Şimdilerde ilerlediği gerçekçilik ilkesi ışığında UNRWA finansmanını desteklemek için yaptıkları onu ikna etmiş olsa da umarım (Lammy) doğru olanı yapar.” değerlendirmesinde bulundu.
İşçi Partili diğer hükümetler için de bu tarz “dengeli eylemlerin” karakteristik bir özellik olduğunu vurgulayan Gordon, bunların kötü bir dış politikaya yol açabileceğini savundu.
“UNRWA’nın faaliyetlerinin durdurulmasının daha geniş bölgesel etkileri olacak”
Arap-İngiliz Anlaşma Konseyinin Parlamento İşleri Başkanı Joseph Willits de İngiltere’nin ocakta kestiği UNRWA’ya finansman desteğinin yeniden başlatılması hakkında, “UNRWA’ya finansman desteğinin yeniden başlatılması İngiltere hükümetinin Gazze’deki durumu ciddiye aldığını açıkça gösteriyor.” açıklamasında bulundu.
Willits, İngiltere’nin UNRWA’ya desteğini kuvvetlendirmesi ve İsrail’in tehditlerine karşı koruması gerektiğine dikkati çekerek UNRWA’nın faaliyetlerinin durdurulmasının daha geniş bölgesel etkileri olacağını vurguladı.
İsrail’in UNRWA’nın bölgedeki faaliyetlerini durdurma ve terör örgütü olarak tanımlama çabalarına ilişkin Willits, İsrail’in bunda başarılı olması durumunda “İngiltere’nin sadece Gazze ve Batı Şeria’da değil, aynı zamanda Suriye, Lübnan ve Ürdün’de de ortaya çıkabilecek bölgesel kargaşanın farkında olması gerektiğini” belirtti.
Willits, özellikle Uluslararası Adalet Divanının (UAD) İsrail’in Gazze’deki işgalinin hukuka aykırı olduğunu ve bunun derhal sonlandırılması gerektiğini vurgulayan danışma görüşü ışığında İngiltere’nin UAD ve UCM’yi açık şekilde desteklemesi gerektiğini ifade etti.
“İngiltere’nin, Gazze konusunda somut adımlar atması gerekiyor”
İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy’nin Gazze’de derhal ateşkes çağrısını hatırlatan Willits, bu çağrının, UAD ve UCM kararları dahil Filistinliler için adalet ve hesap verebilirliğe tam destek sağlanarak sağlamlaştırılması gerektiğini dile getirdi.
Willits, Lammy’nin, hakkında “yakalama kararı” başvurusunun bulunduğu İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile fotoğraf çektirmesini de “talihsizlik” şeklinde niteledi.
İngiltere hükümetinin Gazze konusunda somut adımlar atması gerektiğini kaydeden Willits, İngiltere’yi İsrail’i Gazze’deki eylemlerinden dolayı sorumlu tutmaya ve bu faaliyetlerine suç ortağı olmamaya çağırdı.