Uzun yıllardır iç savaşın hüküm sürdüğü Yemen’de insani kriz korkunç boyutlara ulaşırken, hastaların çektiği ilaç ve tıbbi malzeme sıkıntısı durumun vahametini arttırıyor.
Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen’de savaş birçok sektörü olumsuz etkiliyor. Ülkede yaklaşık 8 yıldır devam eden iç savaşın günlük yaşama etkileri sağlık sektöründe de ciddi şekilde hissediliyor.
Açlık ve sefalet içindeki ülkede kronik hastaların savaş nedeniyle zaten fiziki ve psikolojik olarak yorgun düşen bedenleri ilaç ve tedaviden yoksun kalıyor.
Böbrek hastaları başta olmak üzere tıbbi takip ve tedaviye ihtiyaç duyan tüm hastaların, ilaç yetersizliği ve birçok sağlık kuruluşunun kapanması gibi sebeplerle çektiği sıkıntılar her geçen gün katlanıyor.
Uluslararası kurumların verilerine göre çatışmalar ve yoksunluk nedeniyle ülkedeki sağlık kuruluşlarının neredeyse yarısına yakını kapandı.
Sağlık kuruluşlarının yetersiz kalması hastaların çektiği acıları arttırıyor. Bir yandan hastalıkla diğer yandan ülkenin içinde bulunduğu insani krizle mücadele eden hastalar, ciddi boyuta ulaşan sağlık krizi nedeniyle ölümle pençeleşiyor.
Hastaların ölüm kalım mücadelesi
Yemen Sağlık Bakanlığı 30 Ekim’de yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin kontrolündeki bölgelerde diyaliz makineleri ve maddelerinde ciddi kriz yaşandığını belirterek, uluslararası topluma destek çağrısında bulundu.
İran destekli Husiler de 26 Kasım’da yaklaşık 5 bin böbrek hastasının ilaç bulunamadığı için ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı.
Husilere ait haber ajansında kendi kontrolündeki bölgelerde diyaliz merkezlerinde 2023 yılında kullanılacak ilaç ve ekipman stoku bulunmadığı duyurularak, uluslararası kurumlara ve insani yardım kuruluşlarına “böbrek yetmezliği olan hastalar için ilaç temin edilmesi” çağrısı yapıldı.
Husiler ayrıca 1 Aralık’ta kendi kontrolleri altındaki bölgelerde ilaç yetersizliği nedeniyle 40 bin orak hücreli anemi hastası ile 1500 talasemi (Akdeniz Anemisi) hastasının da yaşamının risk altında olduğunu duyurdu.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi de geçen ay yaptığı yazılı açıklamada, Yemen’de sağlık kuruluşlarının yalnızca yüzde 51’inin hizmet verdiğine dikkati çekerek, şeker hastalarının insülin bulamadığını duyurdu.
Açıklamada, şeker hastalarının insüline ulaşamamaktan dolayı ölüm kalım mücadelesi verdiği ifade edildi.
İnsani kriz korkunç boyutlarda
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre Yemen’de sağlık sektörünün ihtiyaçlarının yalnızca yüzde 13’ü karşılanabiliyor.
Ülkede oksijen tüpü başta olmak üzere pek çok tıbbi malzeme ve ekipmanda da sıkıntı yaşanıyor. DSÖ, oksijen tüpü bağışında bulunmak için çalışmalar yaparken, yardımların azlığı krizin derinleşmesini engelleyemiyor.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) raporlarına göre, iç savaştan ötürü Yemen halkının yüzde 73’ü (yaklaşık 23,4 milyon) insani yardıma muhtaç hale geldi ve 4,3 milyon insan yerinden edildi.
Ülkede 13 binden fazlası sivil olmak üzere 377 bin insan çatışmalardan kaynaklanan sebeplerden ötürü hayatını kaybetti.