Görüntü montajları, yapay zeka temelli “deepfake” teknikleri ve yapay zeka ile görüntü oluşturma programları gün geçtikçe gelişirken, bu teknolojilerin siyasi mesajlarda oluşturabileceği dezenformasyona dair endişeler de artıyor.
Trump’ın sosyal medya platformu Truth Social üzerinden paylaştığı yapay zeka tarafından üretilen “Trump Gazzesi” başlıklı videosunda, Gazze’nin “baştan tasarlanarak” tatil beldesi haline getirilmiş şekilde tasvir ettiği gözlemlendi.
Videonun ilk saniyelerinde, İsrail’in saldırıları sonucu harab olmuş Gazze’nin yapay zeka ile oluşturulmuş hali verilirken daha sonraki sahnelerde “Trump Gazzesi” konseptiyle gökdelenlerin, otellerin ve tatil yapan insanların bulunduğu plajlarla dolu Gazze gösteriliyor.
Arka planda çalan şarkıda “Donald Trump sizi özgürleştirecek. Size hayat getirecek. Tünel yok, korku yok. Trump Gazze’si sonunda burada. Trump’ın Gazze’si ışıldıyor. Altın bir gelecek ve yeni bir hayat sunuyor.” sözleri yer alıyor.
Öte yandan Gazze’nin ortasında altından bir Trump heykelinin yer alması da dikkat çekiyor.
Yapay zeka ile oluşturulan görüntüler, hazırlanmasındaki kolaylık ve erişilebilirliği sebebiyle her geçen gün daha çok kullanılırken, insanların bu yöntemi tercih etme oranında da artış gözlemleniyor.
“Yapay zeka yanlış bilgiyi yayma ve seçmenleri manipüle etmek için kullanılabilir”
Yapay zeka etiği uzmanı Clara Lin Hawking, yapay zeka tarafından oluşturulan görsellerin, tarihi olayları betimleme, soyut kavramları görselleştirme ve geleneksel fotoğrafçılıkla mümkün olmayan sahneleri canlandırma açısından büyük bir avantaj sağladığını belirterek, yapay zekanın bu amaçla kullanılmasının insanlara cazip geldiğini ifade etti.
Hawking, Arjantin’deki 2023 seçimlerinde, (dönemin devlet başkanı adayları) Javier Milei ve Sergio Massa’nın kampanyalarında yapay zeka ile üretilmiş görüntülerin milyonlarca kişiye ulaştığını vurgulayarak, “(Yapay zeka ile üretilmiş görseller) özgünlük ve kamu güvenliği açısından da önemli zorlukları beraberinde getiriyor.” dedi.
Yapay zeka konusunda profesyonel danışmanlık veren Samuel Butler ise Arjantin, Fransa ve Güney Afrika’da bu olayların yaşandığını aktararak, seçmen algısının “kasıtlı” olarak yönlendirilebileceğine dikkati çekti.
Gün geçtikçe gelişen yapay zeka teknolojilerinin dezenformasyonun yayılmasını kolaylaştırdığını belirten Butler, “Yapay zeka yanlış bilgiyi yayma ve seçmenleri manipüle etmek için kullanılabilir.” dedi.
Yapay zeka ile bilgi manipülasyonu ve şeffaflık riski
Politika analisti Alexander Clackson, politik kampanyalarda, kazanımlar için yapay zeka ile üretilmiş görüntülerin kullanımının arttığının altını çizen ABD başkanlık seçimleri sırasında bu teknolojinin yoğun olarak kullanıldığını ifade etti.
Yapay zeka ile üretilen görseller, daha önce hiç gerçekleşmemiş olayları tasvir ettiği için “siyasi çıkar amacıyla gerçeklerin çarpıtılabileceğini” aktaran Clackson, söz konusu görsellerin sosyal medya platformları aracılığıyla kolayca yaygınlaşıp seçmenlerin kararlarını “manipüle” edebileceğini vurguladı.
Clackson, bu görsellerin siyasi figürlere zarar vermek, kutuplaşma yaratmak ve seçimleri etkilemek için kullanılabileceğini ifade ederek, “Bu durum seçmenlerin bilinçli kararlarını zayıflatır, demokratik kurumlara güvensizliği artırarak nesnelliği zedeler.” dedi.
Alexander Clackson gerekli etik düzenlemeler yapılmadan yapay zekanın yanlış bilgiyi yaymak için kullanılabileceğini belirterek “En büyük problem yanlış bilgi, manipülasyon, şeffaflık ve halkın güveninin zedelenmesi.” ifadesini kullandı.
Yapay zeka üretimi görüntülerde etik kaygılar ve olası önlemler
Yapay zeka etiği konusunda çalışmalar yürüten ve kar amacı gütmeyen kuruluş Responsible AI’dan Nicole McCarfey, “yapay zekanın manipülasyonunun” önüne geçmek için çeşitli düzenlemelerin getirilmesi gerektiğini savundu.
McCarfey, yapay zeka tarafından üretilen görsellerin herhangi bir yerine “Yapay zeka tarafından üretilmiştir” etiketinin koyulması gerektiğini söyledi.
Etiketleme yapılmazsa halkın medyaya olan güveninin azalacağını ifade eden McCarfey, “İnsanlar çoktan gerçek görselleri sahte, sahte olanları ise gerçek gibi algılıyor.” dedi.