Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2018’de, 193 ülkenin tamamının oyuyla aldığı kararla 3 Haziran, Dünya Bisiklet Günü olarak kutlanıyor.
Sürdürülebilir ulaşımın sembolü kabul edilen bisiklet her yaşa hitap edebilen, iklim ve çevre üzerinde olumlu etkileri bulunan, hem spor hem eğlence hem de ulaşım aracı olarak tercih edilebiliyor.
Konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Bisiklet Endüstrisi Derneği (BİSED) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Cengiz, son verilere göre, Türkiye’de bisiklet üretiminin 1,7 milyon adede ulaştığını, ihracatın 133 milyon avroya yükseldiğini bildirdi.
Aynı zamanda Türkiye Bisiklet Federasyonunun Asbaşkanı da olan Cengiz, bisiklet üretiminde küresel anlamda Çin, Hindistan ve Avrupa ülkelerinin ön planda olduğunu dile getirerek, son dönemde özellikle Avrupa’yı etkileyen küresel enerji krizi ile enerji, iş gücü, ham madde giderlerinin yüzde 20 civarında artmasının üretim maliyetlerinde artışı beraberinde getirdiğini, 2022’den itibaren sektörde durağan bir seyir olduğunu ifade etti.
Cengiz, BİSED üyesi üreticilerin ihracat yaptığı ülkeler arasında İskandinav ve Balkan ülkeleri ile Almanya’nın başı çektiğini aktararak, şunları söyledi:
“Elektrik destekli bisiklet (e-bisiklet) teknolojilerindeki gelişmenin, bisiklet altyapı yatırımları ve vergi indirimi gibi devlet teşvikleriyle doğru orantılı olarak hedef pazarımız olan Avrupa’da son 3 yılda e-bisiklet satışlarında yüzde 33 büyüme gerçekleşti. Son yıllarda Avrupa ülkeleri genelinde yıllık 5 milyon e-bisiklet satışına karşılık, 20 milyon geleneksel bisiklet satıldığını düşünürsek, bu bize satılan her 4 bisikletten birisinin e-bisiklet olduğunu ve bu teknoloji alanına yatırım yapmamız gerektiğini gösteriyor. E-bisiklet özelinde, yüzde 90 pazar payı ve 6,5 milyar avro ciro ile Almanya bizim için ihracat hedefinde önemli bir pazar olmayı sürdürüyor. Nüfus yoğunluğu fazla olan, bisiklet üretim ve satış rakamları arasında dengesizlik olan Hollanda, İtalya, Fransa ve İskandinav ülkeleri bu anlamda sektörümüz için hedef ülkeler arasında sayılabilir.”
BİSED Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz, Türkiye’deki bisikletli ulaşımın payına değinerek, her 3 kişiden 1’inin bisikletli olduğuna dair istatistiğin dikkat çekici olduğunu kaydetti.
Ancak özellikle büyükşehirlerde bisikletin ulaşımdaki payının oldukça düşük olduğuna işaret eden Cengiz, “Bisiklet düşük maliyetli ve kısa mesafelerde park sorunu ya da trafik yoğunluğundan etkilenmeyen ve sağlık kazanımlarını beraberinde getiren bir ulaşım alternatifi sunmasına karşın kullanımı henüz istenilen düzeyde değil. Bunun ekonomik nedenleri de olmakla birlikte bisiklet kullanmaya karar verme sürecinde bisiklet yollarının, güvenli park alanlarının, trafik yoğunluğu gibi çevresel faktörlerin bisiklet kullanma kararını şekillendirdiğini biliyoruz.” diye konuştu.
Cengiz, ulaşımda bisiklet kullanımının, Konya, Manisa-Akhisar, Antalya, Muğla, İzmir, Sakarya, İstanbul ve Eskişehir’de ön planda olduğunu sözlerine ekledi.
“Son 5 yılda Türkiye’de bisiklet satışları yüzde 35 arttı”
Kron Bisiklet AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Esat Emanet de son 5 yılda Türkiye’de bisiklet satışlarının yüzde 35 arttığını dile getirdi.
Emanet, “Türkiye’de bisiklet satış rakamları üretimin yüzde 85-90’ına karşılık geliyor. 1,5 milyona yakın üretim kapasitesi korunuyor. Son 5 yılda 7 milyon 375 bin bisiklet ürettik. Aynı dönemde 2 milyon 300 bin bisikleti ihraç ettik.” dedi.
Türkiye’de son yıllarda en çok ilgi gören modellerin çocuk ve dağ bisikleti modelleri olduğunu, büyükşehirlerde bisiklet yollarının yaygınlaşmasıyla şehir bisikletlerinin satış rakamlarında da artış görüldüğünü kaydeden Emanet, toplu taşıma ağıyla bisikletli ulaşımın entegrasyonu yönündeki girişimler sonucu, katlanabilir bisikletlerin tercih edilmeye başlandığını vurguladı.
Emanet, Türkiye’nin farklı coğrafyalarında trafiğe kapalı parkurlarda “Gran Fondo” adı verilen uzun mesafe bisiklet yarışları düzenlenmeye başlandığına dikkati çekti.
Bisiklet yarışlarındaki artışın istatistiklere de yansıdığına değinen Emanet, 2023’te, toplam 4 bin 351 kişinin yarışlara katıldığını belirtti.
Bakanlıklardan KDV indirimi tavsiye kararı talebi
Esat Emanet, AB’nin bisikletlere yönelik KDV indirimi tavsiye kararının Türkiye’de de uygulanabileceğini belirterek, ilgili bakanlıkların konuyu gündeme almasını dilediklerini ifade etti.
Bu adımın atılmasının bireylerin e-bisiklet gibi güncel teknoloji seviyesinde bisikletlere erişimini ve alım gücünü olumlu etkileyeceğini düşündüklerini aktaran Emanet, kararın Türkiye’de bisiklet kullanımını olumlu etkileyeceğine inandıklarını aktardı.
Emanet, Türkiye’de ve dünyada amatör bisikletlilere yönelik yarışların düzenlenmeye başlamasıyla düzenli olarak bisiklete binen, antrenman yapan bisikletli grupların sayısının da önemli ölçüde arttığını ve yol bisikleti satışlarında ivme oluşturduğunu belirtti.