Yüksek teknoloji kullanımı ve AR-GE çalışmalarını endüstrinin her alanında yaygınlaştırarak katma değerli ürün üretimine öncelik veren Türkiye, geçen yıl 80 bin 559 endüstriyel tasarım başvurusuyla dünyada 2. sırada yer aldı.
Ülkenin son dönemde AR-GE ve tasarım merkezlerine yaptığı yatırımlar meyvesini verdi. Bu kapsamda 1623 AR-GE ve tasarım merkezine sahip Türkiye, bu alandaki çalışmalarını hızlandırdı.
AA muhabirinin Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünün (WIPO) yayımladığı 2023 Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri Raporu’ndan derlediği bilgilere göre, dünya çapında endüstriyel tasarım başvuruları 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 3 azaldı.
Dünyada geçen yıl 1,1 milyon endüstriyel tasarım başvurusu yapılırken, bu rakamın 2014’ten bu yana ilk kez düştüğü görüldü.
Endüstriyel tasarımda özellikle Çin’de geçen yıl 2021’e kıyasla 9 bin 500 daha az başvuru alınırken, Güney Kore’de başvurular 8 bin 19, İran’da 5 bin 804 azaldı.
Çin, Türkiye, Almanya ABD ve Güney Kore’den gelen endüstriyel tasarım faaliyetleri geçen yıl küresel tasarım sayısının yüzde 75,6’sını oluşturdu.
Endüstriyel tasarım başvurularında dünyada en aktif ülke konumunda bulunan Çin, 841 bin 164 başvuru sayısıyla zirvede bulunuyor. Çin’i 80 bin 559 ile Türkiye, 70 bin 346 ile Almanya, 67 bin 349 ile ABD ve 62 bin 14 ile Güney Kore izledi.
Endüstriyel tasarımda ilk 5’te yer alan Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi (EUIPO) yüzde 96,7 ile 2022’de işleme alınan başvurularda ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 94,8 ile İngiltere, yüzde 90,6 ile Çin, yüzde 89 ile Türkiye ve yüzde 85,7 ile Güney Kore takip etti.
Eşdeğer tasarım sayısında da Türkiye yükselişte
Geçen yıl en yüksek eşdeğer uygulama tasarım sayısı 1,4 milyonla Çin’de gerçekleşti. Bunu 489 bin 507 ile Almanya, 369 bin 347 ile İtalya, 366 bin 686 ile ABD ve 217 bin 619 ile Fransa’daki başvuru sahipleri izledi.
İspanya yüzde 16,5 ve İtalya yüzde 5,4 ile 2022’de eşdeğer tasarım sayısını artırırken, Bulgaristan yüzde 120,6 ve Türkiye yüzde 20,3 ile eşdeğer tasarım sayısında en fazla artış kaydeden ülkeler oldu.
Buna karşılık, en sert düşüş yüzde 11,6 ile Güney Kore ofislerinde gözlemlendi. Almanya’da yüzde 9,5, Çin’de yüzde 6,9 ve ABD’de yüzde 6,5 düşüş yaşandı.
4 sanayi sektörü öne çıktı
Endüstriyel tasarım başvurularına 2022 yılında dünya çapında 4 sektör öne çıktı. Bunlar yüzde 17,2 ile mobilya ve ev eşyaları, yüzde 15,6 ile tekstil ve aksesuar, yüzde 12,4 ile alet ve makineler ile yüzde 9,1 ile elektrik ve aydınlatma oldu.
Mobilya ve ev eşyalarında yüzde 23,6 ile İran, yüzde 22,5 ile Almanya ve yüzde 22,2 ile Brezilya başvuruların önemli bir kısmını oluşturdu.
Tekstil ve aksesuar sektöründe yüzde 25,9 ile Almanya, yüzde 21,8 ile Hindistan ve yüzde 20,4 ile Güney Kore başvurularda üst sıralarda yer aldı.
Reklam ile alet ve makineleri yüzde 31,6 ile Türkiye ve yüzde 21,7 ile EUIPO için ana sektörler oldu. Türkiye’de mobilya ve ev eşyaları ile tekstil ve aksesuar sektörlerindeki başvurular da öne çıktı.
Türkiye, son 2 yılda yerli tasarım başvurusunda ikinci sırada
Son 10 yılda ülkelerin başvuruları incelendiğinde İspanya’nın 2013’te 22 bin 657 tasarım başvurusuyla 10’uncu sırada yer aldığı görüldü.
İsviçre 31 bin 425 başvuruyla 9’uncu, Japonya 40 bin 508 ile 8’inci, Türkiye 43 bin 57 ile 7’inci, ABD 49 bin 785 ile 6’ıncı, İtalya 52 bin 892 ile 5’inci, Fransa 71 bin 54 ile 4’üncü, Güney Kore 72 bin 422 ile 3’üncü, Almanya 88 bin 363 ile 2’inci ve Çin 560 bin 726 ile 1’inci sırada bulunuyordu.
2021’deki başvurularda ise 79 bin 901 ile Türkiye ve 841 bin 695 ile Çin ilk 2’de yer aldı. Geçen yıl da sıralama değişmezken 80 bin 559 başvuruyla Türkiye ve 841 bin 164 başvuruyla Çin ilk 2’deki yerlerini korudu.
Bakan Kacır’dan değerlendirme
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin, 2022 itibarıyla yerli tasarım başvuru sayısında dünyada 2. sırada yer aldığını belirterek, “Hedefimiz, tasarım, marka, katma değer zincirini güçlendirmek.” ifadesini kullanmıştı.