Yeşil tahvil, dünyada iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik yatırımların fonlanmasında yeni bir varlık sınıfı olarak ortaya çıkan iklim tahvillerinin bir grubu. Climate Bonds Initiative’in beş ana grupta topladığı iklim tahvilleri, yeşil, sürdürülebilirlik, sosyal, sürdürülebilirlik bağlantılı ve dönüşüm tahvillerinden oluşuyor.
Türkiye’nin temiz enerji dönüşümü alanında yeşil tahvil potansiyelinin yüksek olduğu değerlendiriliyor.
AA muhabirinin SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin “Enerji Dönüşümü Perspektifinden Türkiye’nin Yeşil Tahvil Potansiyeli” başlıklı politika notundan derlediği bilgilere göre, Türkiye’de mevcut yeşil tahvil ihraçlarının sayısı 10’un altında olmasına rağmen son yıllarda bu alanda başarılı örnekler görüldü.
Yeşil tahvil uygulamalarının temiz enerji dönüşümüyle birlikte hızla artabileceği tahmin ediliyor.
Kamu kuruluşları, sanayi ve hizmetler sektörü, enerji sektörü ve finans sektörünün 2022-2030 döneminde 16 milyar dolarlık, yıllık ise ortalama 1,8 milyar dolarlık yeşil tahvil potansiyeli bulunduğu hesaplanıyor.
Türkiye’nin aynı dönem için temiz enerji dönüşümünde yatırım ihtiyacı 135 milyar dolar, finansman ihtiyacı ise 107 milyar dolar olarak öngörülüyor. Söz konusu finansman ihtiyacının yüzde 15’lik kısmının yurt dışı yeşil tahvil ihraçlarıyla karşılanabileceği tahmin ediliyor.
Türkiye’de kurum bazında yeşil tahvil ihracında en yüksek potansiyeli bulunan paydaşlar ise emeklilik fonları, ülke varlık fonları ve sigorta şirketleri gibi yüksek hacimli fonları yöneten kurumsal yatırımcılar olarak görülüyor.
İklim tahvillerinin dünyadaki büyüklüğü 3 trilyon dolar
Küresel iklim tahvili piyasasında büyüme 2015’ten beri önemli oranda hızlandı.
2015’te 200 milyar doların altında olan iklim tahvillerinin büyüklüğü, 2021 sonu itibarıyla 2,8 trilyon dolara ulaştı.
İklim tahvillerinin yüzde 57’sini 1,6 trilyon dolarla yeşil tahviller oluşturdu. Yeşil tahvil piyasası geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 75 büyüdü.
Sosyal tahvillerin büyüklüğü 538 milyar dolar, sürdürülebilirlik tahvilleri 250 milyar dolar, sürdürülebilirlik bağlantılı tahviller 135 milyar dolar ve dönüşüm tahvilleri 9,6 milyar dolar olarak hesaplandı.
Bu yılın ilk çeyreğinde toplam iklim tahvil piyasası 200 milyar dolar büyüyerek 3 trilyon dolara ulaştı.
Dünya Bankası, Avrupa Birliği, Federal Ulusal İpotek Birliği, Fransa merkezli Sosyal Borç Amortisman Fonu (CADES) ve Fransa, en büyük iklim ihraççıları olarak öne çıkıyor. Söz konusu 5 ihraççının toplam iklim tahvil ihraçlarının yüzde 18’ini gerçekleştirdi.