Esed rejiminin saldırılarından kaçarak çadır hayatına mahkum edilen Suriyelilere kayıtsız kalmayan Türkiye, İdlib’de inşa ettirdiği briket evlerle onların daha sıcak ortamda hayat sürmelerine imkan sağlıyor.
Esed rejimi unsurlarının, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde 1 Aralık 2019 itibarıyla düzenlediği saldırılar sonucu, İdlib’in güneyi ve Halep’in batısından şehrin merkezine ve kuzeyine, Atme kamplar bölgesine, Türkiye sınırına yakın noktalara, Zeytin Dalı ve Fırat Kalkanı harekatlarının düzenlendiği bölgelere yoğun göç oldu.
Saldırılardan kaçan Suriyeliler, iç savaş öncesi 1,5 milyon kişinin yaşadığı İdlib’in merkezi ve kırsal bölgelerine gitti. İç savaş süresince yoğun göç alan bölgenin nüfusu 3 milyon 750 bine ulaştı.
Yanlarına ufak tefek eşyasını alarak evlerini terk eden Suriyelilere bugüne kadar olduğu gibi yardım elini uzatan ülke yine Türkiye oldu.
Yılbaşı itibarıyla yaklaşık 3 milyon 650 bin kayıtlı Suriyeliyi misafir eden Türkiye, gerek kendi ülke güvenliği açısından bu insanları bu bölgede tutmak gerekse zor şartlarda düzensiz çadır hayatı süren insanlara nispeten daha güzel yaşam alanları oluşturmak amacıyla briket ev kampanyası başlattı.
Bir yılda 1 milyar liranın üzerinde bağış toplandı
İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığının koordinasyonunda 13 Ocak 2020’de başlatılan “Bir Aradayız, İdlib’in Yanındayız” kampanyasına Türk Kızılay, İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH), Sadakataşı Derneği, Deniz Feneri Derneği, Türkiye Diyanet Vakfı, Aziz Mahmud Hüdai Vakfı, Beşir Derneği, Şam Hayır Derneği, Fetih İlim Eğitim Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (FETİHDER), Kıymetli Adam Sait Altunbiz İlim Kültür ve Yardımlaşma Derneği (KIYAMDER), Yedi Başak İnsani Yardım Derneği ve İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu (İDDEF), briket ev yapma taahhüdüyle destek verdi.
Türk halkı da başlatıldığı günden bu yana bir yılı aşkın süre geçen kampanyaya ayni ve nakdi olarak 1 milyar liranın üzerinde bağış yaptı.
Briket evler basın mensuplarına gösterildi
İçişleri Bakanlığı, kampanyada toplanan bağışlar sayesinde İdlib’in Meşhet Ruhin ve Der Hassan bölgelerinde inşaatı tamamlanan ve devam eden briket evler ile gerek bu evlerdeki gerekse çadırlardaki insanların yaşantısını yerinde görebilmeleri amacıyla basın mensuplarına yönelik program düzenledi.
İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı ve Hatay Valisi Rahmi Doğan da programda basın mensuplarına eşlik etti.
Birçoğu iç savaşta eşini, evladını ya da bir yakınını kaybeden Suriyeliler, bugün İdlib genelinde kurulan çadırlarda ve briket evlerde hallerine şükrederek savaşın izlerini silmeye çalışıyor.
Türkiye’nin yardımlarıyla hayata tutunmaya çalışan bölge insanı, kış mevsiminin etkisiyle daha da zorlaşan şartlarda güzel bir yaşam hayali kuruyor.
“Allah, hayırlarını artırsın”
Briket eve yerleşen Suriyelilerden Semira Gedro Marraş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tabanı ile tavanında beton bulunan briket evin, çadıra göre kendileri için daha güzel bir yaşam alanı olduğunu söyledi.
Türkiye’nin yardımlarına ilişkin “Allah’a şükür. Allah, hayırlarını artırsın. Allah, verene versin.” diyen Marraş, beyninden rahatsızlığı bulunan ve elinden felç geçiren eşinin tedavi edilmesini istedi.
“Yeni bir hayat kurmakta zorlanıyoruz”
Meşhet Ruhin bölgesinde geçimini nohut köftesi olarak bilinen “falafel” satarak sağlayan esnaf Absi Abdallah Şaravi, “Savaşın yaralarını çok gördük. Yeni bir hayat kurmakta zorlanıyoruz. Burada geçici olarak kalmaktayız ve günü kurtarmak için çalışıyoruz.” dedi.
Yusra Muhammed Garib de rejim uçaklarından atılan bombalar nedeniyle eşinin hayatını kaybettiğini belirterek, geçmişte çadırda yaşadıklarını, bir süre önce de Meşhet Ruhin bölgesine gelerek briket evde kalmaya başladıklarını söyledi.
“Türkiye’nin yaptığı evler çok güzel”
Der Hassan bölgesindeki Vadiettin kampında eşi ve 3 çocuğuyla çadırda yaşayan Halid Mahmud da Türkiye’de yardımseverlerden toplanan bağışlarla yaptırılan briket evlere geçmek istediklerini dile getirdi.
Mahmud, “Gördüğünüz gibi yağmur yağdığında yerler çamur oluyor. Burada epey sıkıntı yaşıyoruz. Türkiye’nin yaptığı evler çok güzel. İnşallah daha da güzellerini yaparlar.” diye konuştu.
“Amacımız, hazirana kadar çalışmaları tamamlamak”
İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı, program sonunda basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Suriye’de iç savaşın başladığı 2011’den bugüne kadar 10 yıl geçmesine rağmen sorunların çözülemediğini ve milyonlarca insanın hayatlarını evlerinden uzakta sürdürmeye çalıştığını söyledi.
İç savaş öncesi nüfusu yaklaşık 1,5 milyon olan İdlib’de bugün 3 milyon 750 bin kişinin yaşadığını belirten Çataklı, bu insanların önemli bir kısmının da çadırda barındığını ifade etti.
Çadırlarda yaşayan Suriyelilerin hayatlarının bir nebze de olsa normalleştirilebilmesi amacıyla Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde ve talimatları doğrultusunda “Bir Aradayız, İdlib’in Yanındayız” kampanyasının başlatıldığını kaydeden Çataklı, bu kapsamda AFAD koordinasyonunda 12 sivil toplum kuruluşunca çalışma başlatıldığını bildirdi.
Çataklı, başta 20 bin briket ev yapılmasının planlandığını ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu sayının 50 bine yükseltilmesine ilişkin talimatı sonrası sivil toplum kuruluşlarıyla yaptıkları değerlendirmede 52 bin 772 briket ev yapılmasına ilişkin taahhüt verildiğini anlattı.
Bu taahhüt sonrası İdlib’in 124 lokasyonunda çalışmalara başlandığını söyleyen Çataklı, taahhüt edilen evlerden 38 bin 901’inin projelendirildiğini, bugün itibarıyla tamamlanan 27 bin 665 evden 17 bin 553’üne insanların yerleştiğini ya da yerleşme aşamasında olduğunu belirtti.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun da çalışmaları yakından takip ettiğini dile getiren Çataklı, “Amacımız, hazirana kadar bu çalışmaları tamamlayıp 50 bin rakamının üzerine çıkmak. Bu, sivil toplum kuruluşlarımızın büyük gayreti, hayırseverlerimizin desteğiyle olacak. Projelendirilenlerin fiziki gerçekleşmelerinde önemli mesafeler alındı. Çalışmalar, kış koşullarına rağmen bölgenin ikliminin nispeten Türkiye’nin birçok yerine göre daha uygun olmasının verdiği avantajla yürütülüyor.” şeklinde konuştu.
Çataklı, başta Avrupa olmak üzere dünya ülkelerinin, Suriye’de yaşanan drama sessiz kaldıklarını, İdlib ile ilgili bulundukları taahhütleri de yerine getirmediklerine dikkati çekti.
Briket ev yapımı çalışmalarını Türk milletinin gönül zenginliğiyle üstlendiklerini belirten Çataklı, şunları kaydetti:
“Burada çıplak ayaklı çocukların, küçük bir çadırın içine sığınmaya çalışan birden fazla ailenin, yağmur ve çamurda yaşamaya çalıştıklarına hepiniz şahitlik ettiniz. Bu insanların en azından başlarını sokabilecekleri, sırtlarını yaslayabilecekleri briketten de olsa bir eve kavuşabilmeleri önemli. Bu, büyük bir insani hareket, milletimizin tarihindeki önemli insani hareketlerinden önemli bir aşamadır. Milletimizin gönül zenginliğinin, etrafında olup bitene gözünü kapayamayacağının göstergesidir. Tarihin her döneminde böyle olmuştur. İnsanımız mazluma her zaman el uzatmıştır. Burada da yapılan budur.”
Çataklı, kampanyaya verdikleri destek için Türk milletine, gayretlerinden dolayı Hatay Valiliğine, sivil toplum kuruluşları ile çalışanlarına şükranlarını sundu.
Kampanyaya destek verilebiliyor
Kampanyaya destekte bulunmak isteyenler, “afad.gov.tr/idlib-insani-yardim-kampanyasi” internet adresindeki banka hesap numaralarına ya da cep telefonlarına “İDLİB” yazıp 1866’ya SMS göndererek bağış yapabiliyor.