Türkiye İstatistik Kurumu, 2021 yılına ilişkin “yurt dışında kontrol edilen girişim istatistikleri”ni açıkladı.
Çalışmada, yurt dışında faaliyet gösteren ancak Türkiye’de yerleşik girişimlerin doğrudan veya dolaylı olarak kontrolünde olan teşebbüslere ait bilgiler yer aldı.
Söz konusu istatistikler, yabancı bağlı kuruluşların yapısı ve faaliyetleriyle ilgili topluluk istatistiklerine ilişkin 716/2007 sayılı Avrupa Konsey Yönetmeliği’ne uygun olarak tasarlanan ve uygulanan “Yurt Dışında Kontrol Edilen Girişim İstatistikleri Araştırması” ile derlendi.
Buna göre, Türkiye’de yerleşik girişimlerin yurt dışında kontrol ettiği girişim sayısı 2020’de 2 bin 336, 2021’de ise 2 bin 373 oldu. Bu girişimler 2020’de 55 milyar 40 milyon dolar, 2021’de de 74 milyar 797 milyon dolar ciro elde etti.
En yüksek ciro ticarette
Bu girişimlerin 2021 faaliyetlerine göre oluşan ciro toplamında ilk sırada ticaret yer alırken bunu sanayi, inşaat ve hizmet sektörleri izledi.
Yurt dışında ticaret faaliyeti gösteren girişimler toplam 34 milyar 646 milyon dolar ciro oluşturdu.
Ciro toplamında ikinci sırada yer alan sanayi faaliyetinde 21 milyar 526 milyon dolar, üçüncü sırada bulunan inşaat faaliyetinde 9 milyar 807 milyon dolar ve son sıradaki hizmet faaliyetinde ise 8 milyar 818 milyon dolar ciro elde edildi.
Yurt dışında kontrol edilen girişimlerin 790’ı hizmet, 788’i ticaret, 465’i sanayi ve 330’u inşaat sektörlerinde faaliyet gösterdi.
Girişimlerin en etkin olduğu coğrafya Avrupa
Avrupa ülkelerinin 2021’de girişim sayısındaki payı yüzde 36,4, cirodaki payı ise yüzde 30,1 oldu. Diğer Avrupa ülkeleri yüzde 20,6 payla girişim sayısında ve yüzde 24,2 payla ciroda ikinci sıraya yerleşti.
Yakın ve Orta Doğu ülkeleri cirodan aldığı yüzde 18,3 payla üçüncü sırada yer buldu.
Girişim sayısında ise üçüncü sırayı yüzde 14,2 payla Diğer Asya ülkeleri aldı. Çalışanlar sayısında yüzde 29,1 ile en büyük paya sahip olan Diğer Avrupa ülkeleri, personel maliyetinde yüzde 27,9 ile ikinci oldu.
Personel maliyetinde en büyük payı ise yüzde 31,2 ile Avrupa ülkeleri aldı.
Girişim sayısının en çok olduğu ülke Almanya
Yurt dışında kontrol edilen girişim sayısının en yüksek olduğu ülke 2021’de 207 girişimle Almanya oldu. Almanya’da kontrol edilen girişimlerin söz konusu yılda elde ettiği ciro 2 milyar 534 milyon dolar iken bu girişimlerde çalışan sayısı 5 bin 713 ve personel maliyeti 313 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Birleşik Krallık, 2021’de 9 milyar 612 milyon dolar ile yurt dışı girişimlerden sağlanan ciroda en yüksek ülke olarak öne çıktı. Birleşik Krallık’ta kontrol edilen girişimlerin sayısı 105, bu girişimlerde çalışanların sayısı 10 bin 108, personel maliyeti ise 570 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
Girişim sayısı açısından 145 girişimle ABD ikinci olurken, 127 girişimle Rusya üçüncü sırada yer aldı.
Ciroda ise 7 milyar 312 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri ikinci, 4 milyar 617 milyon dolarla Rusya üçüncü oldu.