Türkiye, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle sekteye uğrayan küresel tahıl sevkiyatına ilişkin etkin rol almayı sürdürüyor.
Küresel gıda krizinin çözümü için Ankara’nın koordinasyonunda yürütülen tahıl sevkiyatı anlaşması, 22 Temmuz’da İstanbul’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın himayesinde Ukrayna, Rusya, Türkiye ve BM arasında imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün yaptığı açıklamada da Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen dörtlü görüşmeler neticesinde alınan karar doğrultusunda, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın 19 Kasım’dan itibaren 120 gün süreyle uzatıldığını bildirdi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya ile Ukrayna arasında Türkiye ve BM arabuluculuğuyla imzalanan anlaşmanın uzatılmasının ardından Twitter’dan anlaşmanın Türkiye’nin kararlılığı sayesinde mümkün olduğu açıklamasında bulundu.
Guterres, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye’ye teşekkür ederek, “Onların cömertliği ve kararlılığı olmadan bu girişim asla doğmazdı. İstanbul, olağanüstü bir diplomatik başarının merkezi olmaya devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
AB liderlerinden memnuniyet açıklamaları
AB yönetimi, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın uzatılmasından memnuniyet duyduğunu bildirdi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden yapılan açıklamada, anlaşmanın gıda fiyatlarının düşürülmesi ve dünya genelinde gıda güvenliğinin sağlanmasında hayati önem taşıdığı vurgulanarak, “AB, Karadeniz tahıl girişiminin devamının sağlanması için Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin gösterdiği çabaların altını çizmektedir.” ifadesine yer verildi.
Açıklamada, Karadeniz güzergahı ve AB’nin “dayanışma şeritleri” olarak adlandırdığı kara güzergahlarıyla 25 milyon ton tahıl ve diğer tarım ürünlerinin ihraç edildiği aktarıldı.
“Gıda, asla savaş silahı olarak kullanılmamalıdır.” denilen açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’daki tarım tesislerini ve ihracat güzergahlarını kasıtlı olarak hedef aldığı, bu nedenle gıda fiyatlarının arttığı belirtildi.
AB Komisyonu Başkanı von der Leyen de Twitter’dan yaptığı paylaşımda, anlaşmanın sürdürülmesine ilişkin uzlaşıyı memnuniyetle karşıladığını kaydederek, Guterres ve Erdoğan’ı tebrik etti.
Von der Leyen, bu girişimin “AB Dayanışma Yolları” ile birlikte Rusya’nın sürdürdüğü savaşa rağmen küresel gıda kıtlığının önlenmesine ve gıda fiyatlarının düşmesine yardımcı olduğunu belirtti.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel de söz konusu girişimle Ukrayna’dan 10 milyon tondan fazla tahıl ihraç edildiğini, anlaşmanın yenilenmesinin tahıl ve gübrelere şiddetle ihtiyaç duyan dünya için iyi bir haber olduğunun altını çizdi.
Zelenskiy’den Erdoğan ve Guterres’e teşekkür
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın uzatılmasından dolayı Erdoğan’a ve Guterres’e teşekkür etti.
Zelenskiy, Telegram hesabından paylaştığı görüntülü mesajında, Karadeniz üzerinden tahıl ürünlerinin sevkiyatının devam edeceğini dile getirerek, “Tüm zorluklara, Rusya’nın çeşitli manipülasyonlarına rağmen Karadeniz limanlarımızdan tarım ürünleri ihraç etmeye devam edeceğiz.” dedi.
Tahıl girişimi sayesinde 1 Ağustos’tan itibaren Ukrayna’nın Odessa bölgesi limanlarından 450’den fazla gemi ile toplam 11 milyon tona yakın gıda ürününün ihraç edildiğini anlatan Zelenskiy, “Bu işi geliştirmek için her şeyi yaptık ve yardım eden tüm ortaklarımıza teşekkür ediyorum. BM Genel Sekreteri Guterres’e, Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a şahsen teşekkür ediyorum.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’nin övgüye değer çalışmasıyla mümkün kılındı”
İtalya Dışişleri Bakanlığı, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın uzatılmasından duyulan memnuniyetini açıklayarak anlaşmanın Türkiye’nin övgüye değer çalışmasıyla mümkün olduğunu bildirdi.
Bakanlığın Twitter’daki resmi hesabından yapılan paylaşımda, “İtalya, Karadeniz’de Tahıl İhracatı Anlaşması’nın yenilenmesine yönelik bir anlaşmaya varılmasını memnuniyetle karşılamaktadır. BM’nin bitmez tükenmez diplomatik çabaları ve Türkiye’nin övgüye değer çalışmasıyla mümkün kılınan, dünya gıda güvenliği için kilit bir sonuç.” ifadeleri kullanıldı.
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama da anlaşmanın sürdürülmesini memnuniyetle karşıladığını belirterek, Erdoğan ve Guterres’i tebrik etti.
Rama, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti:
“Arnavutluk, Karadeniz Tahıl Girişimi’nin yenilenmesini memnuniyetle karşılıyor. Bu önemli gıda tedarik hattı, dünya için hayati olmaya devam ediyor. Türkiye’yi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’i devam eden güçlü kararlıklarından dolayı tebrik ediyorum. Diplomasi, her zaman çözüm bulmanın en iyi yoludur.”
Katar, BAE ve Bahreyn, Türkiye ve BM’yi takdir etti
Katar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn, anlaşmanın uzatılması konusunda Türkiye ve BM’nin çabalarını takdir etti.
Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Karadeniz’den tahıl sevkiyatı anlaşmasının 120 gün süreyle uzatılmasının memnuniyetle karşılandığı belirtilerek, tahıl sevkiyatının, dünyadaki gıda krizini hafifletmesi temennisinde bulunuldu.
Katar’ın BM ve Türkiye’nin bu süreçte sarf ettiği tüm çabaları takdir ettiği belirtildi.
BAE Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, Ukrayna limanlarından tahıl sevkiyatının gerçekleştirilmesine ilişkin anlaşmanın uzatılmasından memnuniyet duyulduğunu bildirdi.
Türkiye ve BM’nin yoğun çabalarının takdir edildiği belirtilen açıklamada, Ukrayna ve Rusya’dan Karadeniz üzerinden tahıl ürünleri ihracatının önünü açan 4 aylık sürenin dünyadaki gıda açıklarını gidermeye yardımcı olacağına işaret edildi.
Bahreyn Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da Türkiye ve BM’nin anlaşmanın uzatılmasındaki çabalarından övgüyle söz edildi.
Tahıl anlaşmasının 4 ay süreyle uzatılmasıyla gıda maddelerinde sorun yaşayan ülkelerin yükünü hafifletmesine katkı sunulacağının altı çizilen açıklamada, Rusya ile Ukrayna’nın ön koşulsuz doğrudan müzakere sürecini başlatarak savaşı durdurmaları temennisine yer verildi.