Akay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, barış sürecini uygulamanın kolay olmadığını; bunun emek ve zaman aldığını, bir süre daha devam edeceğini ifade etti.
Barış sürecinin ne zaman sonlanacağının tahminin zor olduğunu ifade eden Akay, 14 bin MİKC savaşçısını kapsayan silah bırakmanın 3. aşamasının yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle 8 Kasım’a ertelendiğini aktardı.
Büyükelçi Akay, Filipinler Barış Sürecinin Bağımsız Silahsızlandırma Organının (IDB) Filipinler’de gelecek yıl mayıs-haziranda yapılacak genel seçimlerden önce üçüncü aşamayı tamamlamayı hedeflediğini söyledi.
Akay, Manila ulusal hükümeti ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİCK), liderliğindeki Müslüman Mindanao’daki Bangsamoro Özerk Yönetimi (BARMM) arasındaki iş birliğine övgüde bulunarak “Filipinler hükümeti ile MİCK arasında her iki taraftaki ilgili tüm mekanizmalarda ve ayrıca onlar ile IDB arasında yakın iş birliği ve koordinasyon var. Bu, çok iyi bir iş birliği.” dedi.
IDB’nin MİCK savaşçılarının ve silahlarının “tespit edilip kayıt altına alındığı ve dikkatli bir süreçten geçirildiği” süreci denetlediğini söyleyen Akay, bunun “hassas bir görev” olduğunu belirtti.
Toplam 40 bin eski savaşçının dört aşamada silah bırakması kararı verildiğini aktaran Akay, “İlk iki aşama tamamlandı, üçüncü aşama 14 bin kişiyi içeriyor ve dördüncü aşamada da aynı sayıda kişi silah bırakacak.” dedi.
Bangsamoro barış sürecine, İslam Konferansı Örgütü ve Uluslararası Temas Grubu aracılığıyla Türkiye de katılıyor.
Ayrıca, İHH olarak bilinen Türkiye İnsani Yardım Vakfı, Bangsamoro barış sürecine ilişkin Üçüncü Taraf İzleme Ekibinin bir parçası olarak bulunuyor.
Bangsamoro Geçiş Hükümeti 2019’da kurulmadan önce, İbrahim liderliğindeki Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MİCK), Manila ulusal hükümetiyle barış müzakereleri yaptığı sırada altı yıllık bir geçiş dönemi talep etti ancak müzakereler, 2022 yılına kadar İbrahim yönetiminde üç yıllık bir geçiş hükümetiyle sonuçlanmıştı.
İki taraf, geçiş hükümetinin bölgesel yönetimin kontrolünü ele geçirmesini ve seçimlerin yapılmasının kararlaştırıldığı 2022 yılına kadar işleri yürütmesini kabul etti ancak sürenin 2025’e kadar uzatılması konusunda talepler devam etti. Bangsamoro Geçiş Hükümeti’nin neredeyse tüm milletvekilleri oybirliğiyle önergeyi desteklerken, bölge sakinleri de son aylarda talebi destekleyen mitingler düzenledi.
Geçiş Hükümetinin üyeleri, Bangsamoro Organik Yasası’nda yer alan siyasi ve normalleşme süreçlerini uygulamak için daha fazla zamana ihtiyaçları olduğuna inanıyor.
Bangsamoro, çoğunluğu Müslüman ve Moro etnik grubundan oluşan yaklaşık 5 milyon insanın yaşadığı bir bölge.
MİCK, 20. yüzyılın ortalarından bu yana bölgenin özerklik mücadelesine öncülük ediyor.
21 Ocak ve 6 Şubat 2019’da yapılan referandumlarda halk, bölgeye kapsamlı özerklik getiren Bangsamoro Organik Yasası’nı kabul etmişti. Yapılan barış görüşmelerinin ardından Bangsamoro Geçiş Otoritesi kurulmuştu.