Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) geçen hafta politika faizi indirimi ve ticari kredilere ilişkin açıkladığı makro ihtiyati tedbirlerin ardından tahvillere yönelim artarken, 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi 3 işlem gününde yaklaşık 3 puan gerileyerek 1,5 yılın en düşük seviyesini gördü.
TCMB, geçen hafta gerçekleştirdiği toplantıda politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 13’e çekti.
Bu yılki ilk faiz indirimini gerçekleştiren banka, politika-kredi faizi makasının belirgin şekilde açıldığına işaret ederek makro ihtiyati politika setini, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini destekleyecek araçlarla güçlendireceği sinyali verdi.
Banka, bu kararının üzerinden bir gün geçmesinin ardından ticari kredi faizlerini politika faizine yaklaştırmak için uygulamaya aldığı makro ihtiyati tedbirleri açıkladı.
Buna göre banka, hem varlık hem de yükümlülük kalemleri üzerinden zorunlu karşılık ve menkul kıymet tesisi uygulamaları ile makro ihtiyati araç setini güçlendirdi.
Alınan tedbirler kapsamında, zorunlu karşılığa tabi krediler için yüzde 20 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık tesisi bankalar için yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisi ile ikame edilecek. Bankalar ayrıca, yüzde 10 kredi büyüme oranını aşan kredi tutarı kadar menkul kıymeti de bir yıl boyunca tesis edecek.
Uzun vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi yüzde 14,07’ye geriledi
TCMB’nin kararların ardından bankaların tahvile yöneliminin artmasıyla yurt içinde uzun ve kısa vadeli gösterge tahvilin faizlerindeki düşüş eğilimi hız kazandı.
Türkiye’de uzun vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi, bu yılın mart ayında yüzde 28,56 ile tarihi zirvesini görmüş, o zamandan bu yana da düşüş trendine girmişti. Arka arkaya 5’inci ayı da düşüşle kapatmaya hazırlanan 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi, bugün yüzde 14,07 ile Mart 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Kısa vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi de haziran ayında yüzde 28,28 ile gördüğü yılın en yüksek seviyesinden düşüşe geçerek bugün yüzde 14,23’e kadar geriledi. Kısa vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi böylece Kasım 2020’den bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Geçen hafta perşembe günü uzun vadeli gösterge tahvilin faizi yüzde 16,93 ve kısa vadeli gösterge tahvilin faizi yüzde 19,06 düzeyinde bulunuyordu.
Böylece TCMB’nin politika adımlarının ardından geçen 3 işlem gününde 10 yıllık gösterge tahvilin faizi 286 baz puan, 2 yıllık gösterge tahvilin faizi de 483 baz puan düşüş kaydetmiş oldu.
“Mevcut politika seti, tahvil faizlerini hızla politika faizine yakınsadı”
Econs Kurucu Ortağı ve ekonomist Ferhat Yükseltürk, konuya ilişkin değerlendirmesinde, TCMB tarafından zorunlu karşılıklar kapsamında menkul kıymet tesisine yönelik yeni önlemlerin, özellikle bankacılık sektörü tarafında tahvile olan talebi artırdığını söyledi.
Bu durumun tahvil faizlerinde önemli bir düşüşü beraberinde getirdiğini belirten Yükseltürk, şunları kaydetti:
“Mevcut para politikası seti tahvil faizlerinin politika faizine hızla yakınsamasına neden olurken, ticari kredi tarafında ise önemli bir yavaşlamaya yol açmasını bekliyorum. Bankalar açısından bilanço optimizasyonu yapmanın giderek zorlaştığı bu ortamda, şu aşamada en cazip ürün olarak kısa vadeli KOBİ ve ihracat kredileri ile tüketici kredileri ön plana çıkıyor. Düzenleme, bankaların karlılık beklentileri açısından kısa vadede olumsuz bir etki yaratmayabilir ancak faizlerde enflasyona paralel bir normalleşme olması durumunda sektörde ciddi zarar potansiyeli artmış durumda.”