Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, gıda fiyatlarında istikrar için denetimlerin artırılmasını ve caydırıcı cezai önlemlerin alınmasını önerdi.
Bayraktar, AA muhabirine, son dönemde gıda ürünlerinde görülen fiyat artışlarını ve alınması gereken tedbirleri değerlendirdi.
Mevsim itibarıyla özellikle yaş meyve ve sebzede fiyatların arttığı bir döneme girildiğinin altını çizen Bayraktar, diğer yandan yurt dışı fiyatlarındaki artış ve kurların yüksekliğine de bağlı olarak, tahıl grubu ve ham madde teminindeki sıkıntılar yüzünden bitkisel yağlar ile hayvansal ürünlerde de yükseliş olduğunu söyledi.
Bayraktar, özelikle yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının getirdiği olağanüstü durum ve iklim değişikliğiyle fiyatların dalgalandığına işaret ederek “Dünya tarım ticareti yeni bir boyut kazandı. Ülkeler ürettiğini stoklama yoluna gittiğinden ve döviz kurunda yukarı oynamalar yüzünden ithalat pahalı hale geldi, ham madde fiyatları yükseldi. İthalata dayalı girdi kullanımının getirdiği yüksek fiyatlar özellikle çiftçileri olumsuz etkilemektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de tarımsal üretim-pazarlama sürecinde sıkıntıların devam ettiğine dikkati çeken Bayraktar, “Piyasanın büyük ölçüde market zincirlerinin egemenliği altında olması da tekelci yapı oluşturmakta, gıda fiyatları yükselmektedir.” ifadesini kullandı.
Bayraktar, üretici fiyatlarında yaşanan artışların gıda ürünleri fiyatlarını da etkilediğinin altını çizerek “Üretici-tüketici fiyatları arasındaki pazarlama kanalları gıdanın fiyatlanmasında daha etken görünüyor. Spekülatif hareketler ve stokçuluk, denetim yetersizliği ve caydırıcı tedbirlerin eksikliği fiyatları etkiliyor.” dedi.
Üretici örgütlerine vurgu
Üretimin planlı yapılması ve dışa bağımlılığı azaltıcı politikaların uygulanması gerektiğini anlatan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Gıda fiyatlarında farklılığın giderilmesi için piyasa düzenleyici kuruluşların etkinliği artırılmalı, bu kuruluşlara yenileri ilave edilmelidir. Arz açığı veren ürünlerin üretimine önem verilmeli. Üretici örgütlenmesi etkin hale getirilerek, üretici ve tüketici arasındaki mesafe kısaltılmalı ve işlemler kolaylaştırılmalıdır. Sıfır gümrükle ithalata son verilerek, yerli üretici daha fazla desteklenmelidir. Temel gıdalarda KDV oranları düşürülmelidir. Gıda fiyatlarında istikrarın sağlanması için denetimler artırılmalı ve caydırıcı cezai önlemler alınmalıdır.”
Bayraktar, gıda fiyatlarında yapısal ve kalıcı bir çözüm için, üretici örgütlerinin daha fonksiyonel hale getirilmesini önererek bu örgütlerin mali ve idari açıdan güçlendirilmesinin ve tüketiciye kadar ürünü ulaştırmanın her safhasında yer almasının önemini vurguladı.