Japonya’nın kuzeydoğusunda Mart 2011’de yaşanan deprem ve tsunaminin 13. yıl dönümünde bu ülkeyi ziyaret eden Grossi, Fukuşima’da Dai-içi Santrali’ndeki atık su tahliyesine yönelik devlet televizyonu NHK’ye değerlendirmede bulundu.
UAEA’nın atık suyun güvenliğini bağımsız olarak gözlemlediğini belirten Grossi, Japonya hükümeti ve işletici firmanın Ağustos 2023’te başlattığı, atık suyun Pasifik Okyanusu’na tahliyesinin, uluslararası güvenlik standartlarına uygun olduğunu yineledi.
“Tam şeffaflık bu süreçte tek panzehir”
Tahliyeye karşı çıkan ya da gidişata yönelik endişelerini açıklayan Çin gibi ülkelere karşı tutuma değinen Grossi, “kaygıları ortadan kaldırabilecek diyaloğun” sürdüğünü ve bu ülkelerin “durumu yavaş yavaş anladıkları izlenimi edindiğini” belirtti.
Atık suya ilişkin oldukça fazla “yanlış bilgi ve kafa karışıklığı” bulunduğunu kaydeden Grossi, “tam şeffaflığının” bu süreçte tek “panzehir” olduğunu söyledi ve UAEA’nın “anlayışı artırmak” için bilimsel verileri ülkelerle paylaşacağını da sözlerine ekledi.
“Son damlası boşalana kadar UAEA ile işbirliği”
Başkan Grossi, gezisi kapsamında Tokyo’da bir araya geldiği Japonya Kabine Baş Sekreteri Hayaşi Yoşimasa ile görüşmesinde ise, radyoaktif atık suyun analizine yönelik ikili işbirliğinin sürdürülmesinde mutabık kaldı.
Hayaşi görüşmede, UAEA’nın atık suyun tahliyesini gözlemleyişini “önemli bulduklarını” belirterek, Japonya hükümetinin, “son damlası boşalana kadar” uluslararası kuruluşla yakın çalışmaya devam etmek istediğini belirtti.
Grossi liderliğindeki heyetin hafta içinde Fukuşima Dai-içi’de santrali ziyaret ederek yerinde gözlemler yapması bekleniyor.
Dördüncü evre sürüyor
Santral işletmecisi Tokyo Electric Power’a (TEPCO) göre, geçen yıl içinde ilki 24 Ağustos-11 Eylül, ikincisi 5-23 Ekim, üçüncüsü 2-20 Kasım’da tamamlanan işlenmiş atık su boşaltımında dördüncü evre şubatta başladı.
31 Mart 2024 itibarıyla sona erecek 2023 mali yılı kapsayan 4 evre atık su boşaltımı doğrultusunda nükleer santralden toplamda 31 bin 200 ton atık su boşaltılmış olacak.
Atık su tahliyesi
TEPCO, santraldeki radyoaktif atık suyun boşaltımını Ağustos 2023’te başlatmıştı. Atık su, deniz altına inşa edilen tünel vasıtasıyla kıyıdan 1 kilometre açığa boşaltılıyor.
Santraldeki reaktörleri soğutma işlevi gören saf su içinde oluşan radyoaktif maddeler, Gelişmiş Sıvı İşleme Sistemi (ALPS) sayesinde trityum materyali haricinde ayrışıyor.
UAEA, Temmuz 2023’teki nihai raporunda, Japonya’nın atık su tahliye planının, güvenlik standartlarıyla uyumlu olduğunu duyurmuştu.
Japonya’da 2011’de 9 büyüklüğünde meydana gelen deprem ile sonrasındaki tsunaminin santraldeki reaktörde yol açtığı nükleer erimeler havaya karışmış ve santral çevresi tahliye bölgesi ilan edilmişti.