Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi (UHİM) Başkanı Veysel Başar, İstanbul Üniversitesi Beyazıt Kampüsü Rektörlük Binası’nda düzenlenen basın toplantısında, bu yıl 11’incisi hazırlanan dünya hak ihlalleri raporunu kamuoyuyla paylaştı.
Raporda yer alan İslam düşmanlığına ilişkin verilere değinen Başar, “Bu yıl 6 bin 270 İslam düşmanlığı saldırısıyla rekor kırıldı. Amerika ve Avrupa’da etnik ve dini ayrımcılıklar ile sığınmacılara yönelik tutumun, bu ülkelerde aşırı sağın yükselmesine, kimlik çatışmalarına ve hak ihlallerine neden olduğu ortaya konmuştur. AB merkezli hak ihlallerinde İslam karşıtlığı eksenindeki saldırılar, her yıl artış gösteriyor.” dedi.
Başar, ABD’de ırk ve din temelli ayrımcılığın en temel insan hakkı ihlali olarak ön plana çıktığını ifade ederek, ABD ve AB ülkelerinde kolluk kuvvetlerinin ölümlere yol açan hukuksuz ve orantısız şiddet kullanımında önemli ölçüde artış olurken bunun daha çok mülteci ve göçmen gruplara yönelik ayrımcı ve ırkçı unsunlar içerdiğini aktardı.
Türkiye Yunanistan sınır hattı ve Ege Denizi’nin, AB Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı Fontex’in de gözetimi altında mülteci, göçmen ve sığınmacılar için bir ölüm kalım hattı haline geldiğini belirten Başar, “2021-2022 yılının ilk yarısına kadar 41 bin 523 düzensiz göçmen Yunanistan tarafından geri itildi. Aynı dönemde 86 göçmen donarak veya boğularak hayatını kaybetti. Yunanistan sınırına giden yaklaşık 8 bin mülteciden yüzde 88’i dövüldü, yüzde 97’si hırsızlığa maruz kaldı, yüzde 49’u zorla soyunmaya, yüzde 16’sı boğulmaya, yüzde 19’u silahla yaralanmaya, yüzde 5’i cinsel saldırıya, yüzde 8’i ise elektrik şokuna maruz kaldı.” bilgisini verdi.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nda 7 bini aşkın sivil hayatını kaybetti
Raporda, Ukrayna-Rusya arasındaki savaşın hukuki boyutunun da analiz edildiğini söyleyen Başar, 23 Ocak itibarıyla, Ukrayna-Rusya arasındaki savaşta 7 bini aşkın sivilin hayatını kaybettiğini, 11 milyon kişinin mülteci haline geldiğini kaydetti. Başar, bununla beraber AB’nin mültecilere yönelik geçici koruma yönetmeliğinin sadece Ukraynalı göçmenler için uygulandığını dile getirdi.
İsrail’in Filistinlilere ait 950 binayı yıktığını, 113 bin metrekareden fazla araziye el koyduğunu anlatan Başar, 114 yeni yerleşim planı oluşturan İsrail’in, yaptığı 2 bin 220 konutu Yahudi yerleşimcilere teslim ettiğini belirtti.
Hindistan’da 2014’te seçimleri kazanan aşırı sağcı Hindu milliyetçisi BJP Partisi’nin, Müslüman vatandaşların haklarını kısıtlayıp başörtülü kadınların kamu kuruluşlarında bulunmalarını ve eğitim görmelerini engellediğini ifade eden Başar, Kazakistan’da gerçekleşen halk ayaklanmasında da 225 kişinin hayatını kaybettiğini aktardı.
Başar, İran’da kolluk kuvvetlerinin orantısız güç kullanması nedeniyle “yaşam”, “maddi ve manevi vücut bütünlüğü”, “kişiyi özgürlüğünden mahrum bırakma” gibi hakların ihlal edildiğini, eylemlerde 29’u kadın, 63’ü 18 yaşından küçük toplam 458 kişinin öldüğünü söyledi.
Burkina Faso’da peş peşe iki darbe gerçekleştiğini dile getiren Başar, Sudan, Çad ve Gine’de darbelere karşı halk hareketleri ve kanlı çatışmalar yaşandığını belirtti.