Lubinets, Rusya-Ukrayna savaşının birinci yıl dönümünde, AA muhabirine, Rusya’nın tam kapsamlı savaş başlatmasından beri yurt dışına giden Ukraynalıların kesin sayısını belirlemenin şu anda zor olduğunu belirtti.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğine (BMMYK) göre, 20 Şubat itibarıyla Avrupa’da 8 milyondan fazla Ukraynalı mültecinin bulunduğunu dile getiren Lubinets, bunların yaklaşık 5 milyonunun Avrupa ülkelerinin çeşitli ulusal koruma programlarına kayıtlı olduğunu ifade etti.
“15 milyon insan Ukrayna’yı terk etti”
Bugün itibarıyla Ukrayna’nın tam olarak kaç vatandaşının Rusya ve Belarus topraklarında olduğunu da bilmediklerini dile getiren Lubinets, daha da önemlisi kaçının oradan gönüllü olarak ayrıldığı ve kaçının zorla sınır dışı edildiği hakkında da bilgi sahibi olmadıklarını kaydetti.
Lubinets, “BMMYK’nın, Ukrayna’nın sınır kapılarının sayısı hakkındaki bilgilerini dikkate alırsak, 24 Şubat 2022’den itibaren 15 milyondan fazla kişinin Ukrayna’yı terk ettiği belirtilebilir.” diye konuştu.
Savaş nedeniyle çocukların da zarar gördüğüne dikkati çeken Lubinets, “Rusya’nın açtığı savaş nedeniyle yurt dışında 520 bin kadar Ukraynalı çocuk bulunuyor.” dedi.
Kayıtları tutulmayan bu tür yüz binlerce çocuk olduğuna dikkati çeken Lubinets, “Çünkü Rusya, illegal olarak sınır dışı edilen Ukraynalılarla ilgili bilgilere ve temaslara erişimi her şekilde engellemektedir. Bu sayının yaklaşık 150 bin çocuğa kadar ulaşabileceğini tahmin ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Rusya’dan sadece 307 çocuğu vatanlarına döndürmenin mümkün olduğu bilgisini paylaşan Lubinets, şunları kaydetti:
“Yale Halk Sağlığı Okulunun (HRL) araştırmasına göre, Rus hükümeti sistematik olarak en az 6 bin çocuğu Ukrayna’dan Rus işgali altındaki Kırım ve Rus anakarasındaki tekrar eğitim ve evlat edinme tesisleri ağına taşıdı. Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya saldırı düzenlemesinden sonra Ukraynalı çocukların tutulduğu 43 tesis kuruldu. Bu tesislerin çoğu, çocukların sözde tatil için götürüldüğü sağlık kamplarıdır, diğerleri ise Rusya’da büyümüş veya evlat edinilmiş çocukları barındırmak için kullanılan kurumlardır.”
Savaşın başlamasından bu yana 461 çocuğun öldüğünü vurgulayan Lubinets, “Bu rakamlar nihai değildir. Bunu netleştirmek için, geçici olarak işgal edilen, kurtarılan (tekrar kontrol sağlanan) ve çatışmaların sürdüğü bölgelerde çalışmalar devam ediyor.” dedi.
“Ebeveynden yoksun kalan 6 bin 447 çocuk belirlendi’
Geçen yıl sonu itibarıyla ülkede ebeveynden yoksun kalan 6 bin 447 çocuğun tespit edildiğini, bunlardan 1233’ünün ise Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı saldırı nedeniyle ailesiz kaldığını aktaran Lubinets, şöyle konuştu:
“Şimdi bu çocukların çoğu, yani 4 bin 161’i geçici olarak akraba ve tanıdık ailelerinin yanına yerleştirildi. Diğerleri de koruyucu aileler ve aile tipi yetimhanelerde; yani bir çocuğu barındırmak istediğini ifade eden ve uygun eğitim almış Ukraynalı vatandaşlardan oluşan ailelerde. Vesayet organının kararıyla, aralarında Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri saldırganlığının koşullarıyla bağlantılı 638 çocuk dahil 4 bin 400 çocuğa yetim veya ebeveyn bakımından yoksun kalan çocuk statüsü verildi.”
“Kimsesiz çocuklar güvenli bölgelere tahliye edildi”
Ülkede 2 bin 826 yetim, öksüz ve ebeveynden yoksun bırakılmış çocuğun Ukrayna’nın güvenli bölgelerine tahliye edildiğini kaydeden Lubinets, 5 bin 325 çocuğun da yurt dışına gönderildiği bilgisini paylaştı.
Savaş nedeni ile yaralanan çocuklar arasında, üst ve alt uzuvları kesilen 27 vaka kaydedildiğini aktaran Lubinets, “Bu da toplam savaştan etkilenen çocuk sayısının yüzde 3’ü kadardır. Uzuvları kesilmiş 4 çocuk öldü. 17 çocuğun normal yaşaması ve gelişmesi için protezlere ihtiyacı var.” diye konuştu.
BM Güvenlik Konseyinin, silahlı çatışmalar sırasında çocuklara yönelik ciddi ihlaller tespit ettiğini aktaran Lubinets, bunları çocukların öldürülmesi ve sakatlanması, cinsel istismarı, kaçırılması, askere alınması ve kullanılması, okullara ve hastanelere saldırılar ve insani erişim olarak sıraladı.
Lubinets, “Tüm bu ihlaller, Rusya’nın askeri operasyonları sırasında Ukrayna’da günlük olarak kaydedilmeye devam ediyor.” dedi.
“Çocukların ruh sağlığı da risk altında”
Lubinets, Ukrayna’da yaklaşık 1,5 milyon çocuğun ruh sağlığının savaşın dehşetini deneyimlemeleri nedeniyle risk altında olduğunu, 5,7 milyon çocuğun eğitiminin de kesintiye uğradığını söyledi.
Savaşın başlamasından bu yana Ukrayna halkının gelir seviyesinin yüzde 30 azaldığının altını çizen Lubinets, “Ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin mali zorluklarla karşılaşma olasılığı daha yüksektir. Şu anda Ukrayna’da kayıtlı 4,8 milyon yerinden edilmiş kişi var.” ifadelerini kullandı.