Van’da 3 yıl önce İl Jandarma Komutanlığı Su Altı Timi’nin dalış sırasında tespit ettiği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ), Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesinin yaptığı araştırmayla türü belirlenen balığın habitat alanları ve yaşam koşullarının araştırılması için çalışma başlatıldı.
Çalışmaya öncülük eden YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, gölün farklı noktalarındaki mikrobiyalitleri tek tek kontrol ederek balığa ilişkin verileri toplayacak.
Araştırma sonucu elde edilen bulgularla siyah benekli sarı renkli balık türünün yaşam alanları, popülasyonu ve beslenme koşulları haritalandırılacak.
Dünyanın en büyük tuzlu ve sodalı gölünde, sadece tatlı su kaynağının çıktığı mikrobiyalitin üzerinde yaşayan 5-6 santimetre boyundaki küçük mercan, şu ana kadar Edremit ve Gevaş’taki iki noktada tespit edildi.
“Bu durum bilimsel olarak bir mucizedir”
Dr. Öğretim Üyesi Akkuş, AA muhabirine, bugüne kadar sadece inci kefalinin yaşadığı bilinen Van Gölü’nde artık ikinci bir balık türünün daha yaşadığının bilimsel olarak kanıtlandığını söyledi.
Küçük mercan adı verilen balığın hem kamuoyunu hem de bilim dünyasını heyecanlandırdığını anlatan Akkuş, şu bilgileri verdi:
“Van Gölü’nün tabanında birçok yerden tatlı su çıkıyor. Kalsiyum bakımından zengin olan tatlı suyun çıktığı yerde dünyanın en büyük mikrobiyalitleri oluşmuş durumda. Dünyadaki diğer yerlerde mikrobiyalitlerin boyu 5-10 metreyken, Van Gölü’ndekilerin boyu 30-40 metreyi buluyor. Yeni balık türü de Van Gölü’ndeki bu yapıların üzerinde yaşıyor. Belki de dünyanın en dar habitatında yaşayan bir balık. Bu durum bilimsel olarak bir mucizedir. Bir canlının yaşamasının zor olduğu tuzlu ve sodalı suda, tatlı suyun çıktığı dar bir alanda binlerce yıldır devam eden bir yaşam söz konusu. Üremesini, yaşam döngüsünü, beslenmesini, yumurtlamasını ve her şeyini bu alanda gerçekleştiriyor.”
“Dalış okulları bin kişilik ekiple Van’a gelmek istedi”
Mikrobiyalitlerin olduğu tüm alanlarda dalış yaparak balığın yaşadığı bölgeleri tespit edeceklerini bildiren Akkuş, şunları aktardı:
“Bilimde her yeni bulgu beraberinde bir çok soru işareti getiriyor. Bu balık burada üremesini nasıl gerçekleştiriyor, fizyolojisi ve biyolojisi nedir, yaşadığı habitatın ekolojik özellikleri nelerdir? İlerleyen günlerde yapacağımız dalışlarla bunun cevabını netleştireceğiz. Bu balığın yaşamı insanı hayrete düşüren bir olay. Yıllardır bu balık 13 metrelik bir mikrobiyalitin içinde varlığını sürdürmüş. Balığın bu hikayesi heyecan verici. İnsanlar balığı görmek için Van’a gelmek istiyor. Şu ana kadar yüzlerce kişi arayıp, dalış yapmak istediklerini söyledi. Büyük dalış okullarından arayıp, balığın fotoğrafını çekmek isteyenler oldu. Hatta bazı dalış okulları bin kişilik ekiple Van’a gelmek istedi. İnsanların dalış yapabilmesi için bir alt yapı hazırlanması gerekir.”