Türkiye’yi ziyaret eden Venezuela Dışişleri Bakanı Gil, AA muhabirinin, iki ülke ilişkileri ve güncel gelişmelere ilişkin sorularını yanıtladı ve açıklamalarda bulundu.
Yeni dönemde Türkiye-Venezuela ilişkilerini değerlendiren Gil, son yıllarda iki ülke ilişkilerinin “olağanüstü ivme” kaydettiğini ve 2017’de Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun Türkiye’ye gelişiyle bu ivmenin iyice arttığını söyledi.
Gil, iki ülke arasında önemli anlaşmalar imzalandığını, siyasi, ticari ve ekonomik alanlarda pek çok ortaklığın bulunduğunu aktararak, “İki ülkenin siyasi vizyonu da birbirine çok benziyor. İki ülke de çok merkezli, çok kutuplu uluslararası hukuka saygı duyan bir uluslararası siyaset anlayışını benimsiyor.” ifadesini kullandı.
İki ülke arasındaki ticaret hacmine dikkati çeken Gil, “Geçen yıl 1,2 milyar dolarlık ticaret hacmi oldu. Bu yıl, bu rakamı daha da artırmayı düşünüyoruz, 3 milyar dolara çıkarmaya çalışıyoruz.” dedi.
Gil, iki ülke liderleri arasındaki dostluğun bu ilişkilerin hızlanmasına yardımcı olduğuna işaret ederek, “Türk Hava Yolları (THY) günlük Caracas-İstanbul seferleri düzenliyor. İki ülke arasında bir ticaret anlaşması, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması ve son olarak yatırımların korunması anlaşması imzalandı. Bu da demektir ki; iki ülke arasındaki ilişkilerin geleceği oldukça parlak.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye-Venezuela arasındaki dayanışmayı sürdüreceklerinin altını çizen Gil, “Biliyoruz; Türkiye deprem nedeniyle çok zor bir dönem geçirdi. Ama Sayın (Cumhurbaşkanı) Erdoğan gibi bir önder liderliğinde sadece Türkiye değil tüm bölge toparlanacaktır. Biz de yakın işbirliğimizi sürdüreceğiz.” diye konuştu.
“Türkiye ve Venezuela arasında yatırımların korunması anlaşması yapılıyor”
Gil, yaptırımlara rağmen oldukça önemli ilerlemeler kaydettiklerini ve 2022’de yüzde 15’lik büyüme sağladıklarını söyledi.
Bu büyümenin petrol dışı sektörlerde olduğunu vurgulayan Gil, şöyle devam etti:
“Bu yıl da uluslararası ajanslar, Venezuela’nın yüzde 5 civarında büyüyeceğini hesaplıyor. Bu, yatırımcılar için çok iyi bir haber. Ben Brüksel’den geliyorum. Avrupa Birliği’nden (AB) önemli firmalar, Avrupa’dan büyük yatırımcılar Venezuela’da gaz üretimi, petrol çıkarma işlemleri ve bu alanlardaki hizmetlerde önemli yatırımlarda bulunacaklar.”
Gil, öte yandan ülkesine tarım ve gıda üretimi alanlarında Orta Doğu, Latin Amerika ve Avrupa’dan, turizm için de Türkiye’den firmalar geldiğini aktararak, “Şu anda Venezuela’ya yatırım yapmanın tam zamanı olduğunu düşünüyorum. Dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahibiz. Dünyanın 5. büyük gaz rezervlerine sahibiz.” ifadesini kullandı.
Ülkesindeki biyoçeşitliliğin çok güçlü, altyapının iyi olduğunu kaydeden Gil, “Bugün benim burada bulunma nedenim şu; Türkiye ve Venezuela arasında yatırımların korunması anlaşması yapılıyor. Bu yüzden de hem Venezuela’da yatırım yapacak Türk iş insanları hem de Türkiye’de yatırım yapacak Venezuelalı iş insanları için çok önemli fırsatlar doğuyor.” ifadelerini kullandı.
“(Ukrayna’da) Bu savaşı yapay olarak sürdürmeye çalışmak insanlık için çok tehlikeli”
Ukrayna’daki savaşın sona ermesi için Türkiye’nin verdiği çabalara işaret eden Gil, Venezuela’nın dış politikada, Avrupa’da ve Ukrayna’da barışı savunduğunu dile getirdi.
Gil, bundan dolayı Türkiye’nin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tavrının “çok doğru bir tavır olarak” göründüğünü belirterek, bu tavrın amacının “sorunu diplomatik yollarla çözmeye çalışmak” olduğunu söyledi.
Türkiye’nin dünyaya tahıl ihracatının sağlanmasına da “çok büyük katkılar” yaptığına dikkati çeken Gil, şunları kaydetti:
“Ayrıca İstanbul’da savaşın hemen öncesinde Rusya ve Ukrayna’yı bir araya getirmişti Türkiye. Ama Ukrayna tarafı, orada konuşulan maddeleri ihlal ettiği için, orada verdiği sözleri tutmadığı için savaş engellenemedi. Biz şu anda barış mücadelesinin devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu savaşı yapay olarak sürdürmeye çalışmak insanlık için çok tehlikeli. Bu yüzden Türkiye’nin konumu çok önemli. Bütün problemleri diplomatik çözüm aracılığıyla çözüme kavuşturmak lazım. Savaşla askeri yöntemlerle bir şey elde edemeyiz.”
– “(Venezuela’ya karşı) Bu yaptırım bir an önce koşulsuz olarak son bulmalı”
Venezuela’ya yönelik ekonomik yaptırımların ne zaman kalkacağına ilişkin soru üzerine Gil, ülkesine karşı yapılan yaptırımların “tamamen yasa dışı” olduğunu ve “suç içerdiğini” söyledi.
Gil, bir ülkeye yaptırım yapılıp yapılmayacağına ancak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) onay verebileceğini belirterek, Venezuela’ya yönelik yaptırımların BMGK tarafından onaylanmadığını aktardı.
Venezuela Dışişleri Bakanı, “Bu, Venezuela’ya karşı ölçüsüz bir saldırıdır. Aslında ülkenin petrolüne el koymaya yönelik bir harekettir. Bu yüzden bu yaptırım, bir an önce koşulsuz olarak son bulmalı. Hiçbir devlet de başka bir devlete karşı yaptırımlarda bulunamamalı. Çünkü Orta Çağ’da değiliz.” diye konuştu.
Venezuela’da da demokrasi olduğunu ve anayasal kurumların güçlü şekilde çalıştığını kaydeden Gil, “Buna rağmen biz hükümet olarak muhalefetle ve ABD ile diyaloğa kapıyı hiçbir zaman kapatmadık. Ama bu yaptırımların, bir an önce bitmesi gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Venezuela’nın mevcut ABD yönetimi ve sonraki yönetimlerle diplomatik ve siyasi ilişkilerin normalleştirilmesi sürecine yönelik adımlar atmaya hazır olup olmadığına ilişkin soruya Gil, “her zaman yalnızca ABD değil her ülkeyle ilişkileri normalleştirmek istedikleri” yanıtını verdi.
Gil, bunun “karşılıklı saygı, uluslararası hukuk ve BM normlarına uyacak şekilde” yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Saygılı ilişkilere ve eşitler arasında ilişkiye dönmemiz gerekiyor. Bunlar karşılandığı takdirde bizim açımızdan hiçbir problem yok. Umarım ABD’nin yönetici sınıfı bunu anlar ve bunu anladığı takdirde kesinlikle normal ilişkilere dönülecektir.” dedi.
“(Venezuela’da) Bir sonraki seçimler 2024’te olacak”
Venezuela’da bir sonraki seçimlerin hangi tarihte yapılacağının sorulması üzerine Gil, Venezuela’nın başkanlık sistemiyle yönetilen anayasal bir devlet olduğunu ve Bolivarcı anayasanın seçimlerin belirli aralıklarla yapılmasını öngördüğünü söyledi.
Gil, “Buna göre bir sonraki seçimler, 2024’te olacak. Yine anayasaya göre, seçim belirlenen yılın herhangi bir ayında yapılabilir. Bunu da belirleyen kurum, Seçim Konseyidir. Seçim Konseyi bağımsız bir kurumdur. Onlar hangi ayda yapılacağını belirleyecektir.” diye konuştu.
“BRICS’e girmek istiyoruz”
Gil, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın başını çektiği BRICS’e Venezuela’nın ne zaman katılacağına ilişkin soru üzerine BRICS’in “çok önemli” ve “muazzam ekonomik gelişme yoluna giren ülkelerden oluşan” bir kurum olduğunu ve 2015’te bu Birliğe girme talebinde bulunduklarını söyledi.
Venezuela Dışişleri Bakanı, “(BRICS) yeni jeopolitik koşulların oluşması için önemli bir alternatif. Kesinlikle diğerleri gibi dayatmacı bir blok değil, tam tersi ülkelerin birbirini tamamlamasını istiyor. Biz BRICS’e girmek istiyoruz. Bu yıl tekrar üye olmak istediğimizi yineledik. Şu anda gittikçe güçlenen bir blok olduğunu söyleyebiliriz BRICS’in. Bir istikrar garantisidir.” ifadelerini kullandı.
Tek taraflılığa hiçbir zaman inanmadıklarını kaydeden Gil, doların hakim para olmasının diğer ülkeler karşısında “tehdit aracı olarak kullanılması”nın çok zararlı olduğunu vurguladı.
Gil, çok kutuplu bir dünyaya inandıklarını, BRICS dışında Latin Amerika ve Karayipler Topluluğu (CELAC), Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) gibi başka birliklerin de güçlendiğini belirterek, bunlara girme ve destek verme isteklerini sürdürdüklerini söyledi.