Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, yaptığı yazılı açıklamada, maymun çiçeği virüsünün (monkeypox) hayvanlardan insanlara geçen zoonotik viral bir hastalık olduğunu kaydetti.
Maymun çiçeği virüsünün yaban hayatında maymun ve sincap olmak üzere sadece iki hayvandan izole edildiğine dikkati çeken Eroğlu, bu hastalıkta belirli bir hayvan türünün rezervuar (taşıyıcı) olarak rolünün halen belirlenemediğini vurguladı.
Eroğlu, maymun çiçeği şüphesi olan hayvanları muayene ederken dikkat edilmesi gereken hususlara değinerek, bu kapsamda veteriner hekimlerce el hijyeni, kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılması, kontamine materyallerin dezenfektanlarla uygun şekilde imha edilmesi, hayvanların bulunduğu çevrenin uygun dezenfektanlar ile temizlenmesi, mümkünse tek kullanımlık kıyafet kullanılması veya kullanılanların uygun dezenfektanlar ile temizlenmesi gibi temel biyogüvenlik kurallarının uygulanması gerektiğini vurguladı.
Köpek veya kedilerde hiçbir vaka bildirilmedi
Bugüne kadar köpeklerde veya kedilerde hiçbir vaka bildirilmediğini belirten Eroğlu, “Duyarlı konakçı aralığı hala bilinmediği için şüpheli hayvanlara dikkatli yaklaşılmalıdır. Yaban hayvanlarının, özellikle kemiriciler, sincapgillerin, evcil hayvan olarak beslenmesi veya dokunulması hastalık bulaşmasında risk oluşturduğu için bu hayvanların yaşam ortamlarından alınmaması ve temas edilmemesi gerekmektedir. Yaban hayatı araştırıcıları, yaban hayatı ile ilgilenen veteriner hekimler ve şüpheli hayvanlara temas eden kişiler risk altındadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Eroğlu, büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda görülen çiçek hastalığı ile maymun çiçeği virüsünün birbirinden farklı olduğuna dikkati çekti.
“ABD’de maymun çiçeğine karşı ruhsatlı aşı bulunmaktadır”
Eroğlu, maymun çiçeğinin insandan insana bulaşmasının, yüz yüze ciltteki lezyonlarla yakın temas, solunum damlacıkları dahil vücut sıvıları, yatak örtüleri gibi kontamine malzemelerle olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Günümüzde ABD’de maymun çiçeğine karşı ruhsatlı aşı bulunmaktadır. Yaban hayvanlarının yaşam alanlarına girilmesi, onların yaşam alanlarının bozulması, avlanması gibi insan ve yaban hayvanlarının temasları arttıkça yaban hayvanlarında bulunan birçok bilinmeyen ve yeni hastalık insanlara bulaşmaktadır. Maymun çiçeği Hastalığı ile bir kez daha zoonotik hastalıkların toplum sağlığını tehdit ettiği ve küresel tehlike oluşturduğu gerçeği ile karşı karşıyayız.”
Zoonotik hastalıklarla mücadelede en etkili yolun “tek sağlık” yaklaşımı olduğuna işaret eden Eroğlu, “Sektörler arasında yoğun iş birliği yapılmasını sağlayan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) benzeri bir yapılanmaya ülkemizin ihtiyacı var. Bu amaçla doğrudan Cumhurbaşkanlığına bağlı Hastalık Kontrol ve İzleme Merkezi (HAKİM) kurulmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.