Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği’nin (GİGDER) açıklamasına göre, dernek, AGS Global iş birliğiyle hazırladığı yabancıya konut satış endeksi GİGDEKS’in tanıtımını gerçekleştirdi.
GİGDER üyelerinin satış fiyatından yöntemine ve güncel sektör beklentilerine kadar pek çok soruya verdikleri yanıtların düzenli olarak raporlanmasına ve gerçekçi bir eğilim ortaya koymasına dayanan çalışmanın, 3 ayda bir raporlanması amaçlanıyor.
Tanıtım toplantısında konuşan GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, GİGDEKS araştırmasının, 30 üye firmanın, geride kalan üçüncü çeyrekteki yabancıya gayrimenkul satışlarının adet, ciro ve ortalama satış fiyatı bazında nabzını tuttuğunu bildirdi.
Endeksin sektörün hedeflerine ulaşmasında bir denetleme görevi göreceğini kaydeden, “GİGDEKS, Türkiye’de yabancıya gayrimenkul satışının ortalama birim fiyatını ortaya çıkaran, fiyat beklentilerini ise gerçekçi biçimde ortaya koymayı mümkün kılacak, yabancıya satışın nabzını tutacak ve hedeflere ulaşıp ulaşmadığımızı test edebilmeye imkan verecek, eşsiz bir veri seti.” ifadelerini kullandı.
Akbal, ocakta yabancıya ortalama konut satış fiyatını 161 bin 500 dolar olarak tespit ettiklerini anımsatarak, “Bu fiyatı baz değer (100 puan) olarak kabul edersek, nisan-haziran döneminde 194 bin 602 dolarla 120,5 puana yükselen GİGDEKS, geride bıraktığımız çeyrekte yükselişini sürdürerek 196 bin 37 dolarla 121,4 baz puana ulaştı. Ortalama konut satış fiyatında yaşanan değer artışı eylülde yıl başına göre yüzde 21 oldu.” açıklamasında bulundu.
Satış değerini 2025’te 225 bin dolara yükseltmeyi hedeflediklerini kaydeden Akbal, hayata geçirdikleri uygulamalarla sektörde ne kadar yol aldıklarını 3 ayda bir yayınlayacakları GİGDEKS veri setleriyle takip edeceklerini bildirdi.
“Satışlarında banka kredisi kullandırdığını belirtenlerin oranı düşüşte”
Ömer Faruk Akbal, üçüncü çeyrekte yabancıya konut satışlarında banka kredisi kullandırdığını belirtenlerin oranında anlamlı bir düşüş yaşandığını belirterek, “nisan-mayıs döneminde yüzde 30 olan oranın üçüncü çeyrekte yüzde 10 olarak gerçekleştiğini aktardı.
Satışlarında kredi kullandırmadığını belirtenlerin oranının yüzde 90 olduğunu kaydeden Akbal, İngiltere gibi pazarlarda bu oranın yarı yarıya olduğunu, kat edecekleri çok ciddi mesafe bulunduğunu anlattı.
Akbal, bir önceki çeyreğe göre gelecekte yabancıya konut satışında artış bekleyenlerin oranında gerileme yaşandığını kaydederek, “Bir önceki çeyrekteki olumlu sektör beklentileri, son çeyrekte gelen olumlu verilerle realize oldu. Ancak son dönemde uygulamaya geçen otomatik değerleme sisteminin yabancıya gayrimenkul satışlarına olan olumsuz etkileri, sektörde yılın son çeyreğiyle ilgili beklentilerde çekimserliğe neden oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
“Otomatik değerleme firması atanmasıyla 15 günde 478 milyon liralık kayıp var”
GİGDER Başkanı Akbal, otomatik değerleme firması atanmasıyla yaşanan zararın 15 günde 478 milyon lira olarak gerçekleştiğini belirterek, şu bilgileri verdi:
“Bugün Türkiye’de uluslararası yatırımcılara satılan her 100 gayrimenkulden yaklaşık 25’ini GİGDER’in gerçekleştirdiğini göz önüne aldığımızda, 478 milyon liralık bu kaybın tüm sektöre yansımasının tümevarımla 1,8 milyar lirayı rahatlıkla bulabileceği somut bir veri üzerinden görülüyor.
Teminat amaçlı hazırlanan raporlardaki değerler ile gayrimenkulün piyasa fiyatı arasında yüzde 45’e kadar varabilen değer farklılıkları nedeniyle yabancı alıcıların güveninin kırılması, yaşanan maddi zararın boyutunu yükseltmekle kalmadı, aynı zamanda itibar kaybına da neden oldu. Çözüm noktasında acil bir hamle yapılmazsa, sektörün yaşadığı zarar katlanarak önümüzdeki 2-3 ay içinde satışlar hızla düşecektir. Bu durumda yıl sonunda 50 bin adetlik satış hedefimizin tutması çok zor görünmekle birlikte önümüzdeki yıl 30 bin adetleri dahi yakalamakta zorlanırız.”
Akbal, sektörün kanayan bu yarasını durdurabilmek için GİGDER olarak uygulamanın çıkış nedeni olan “hileli rapor düzenlenmesinin engellenmesi” adına alternatif yeni çözümler geliştirdiklerini, bunları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunduklarını kaydederek, “Görüşmemiz olumlu geçti, bakanımız Murat Kurum da konuyu yakından takip ediyor. Bu konuda olumlu gelişmeler kaydedebilirsek, kısa sürede kamuoyu ile paylaşmayı umuyoruz.” ifadesini kullandı.
AGS Global Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Güler ise GİGDEKS verilerinin bundan sonra düzenli olarak, ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarının ilk haftasında yayınlanacağını bildirdi.
Gayrimenkul sektörünün bilimsel dayanağa sahip araştırmalara ve veri bazlı analizlere artık daha çok ihtiyacının bulunduğunu aktaran Güler, “Ancak gerçekçi eğilimleri ortaya koymaya yarayan veriler geliştirerek sektöre ilişkin sağlıklı değerlendirmeler ve isabetli öngörüler yapabiliriz. GİGDEKS, bu açıdan yine sektörde önemli bir açığı dolduracak.” değerlendirmesinde bulundu.