Yemen’de Taiz kentindeki yolların açılması için kurulan hükümete bağlı Müzakere Komitesi Başkanı Abdulkerim Şeyban, İran destekli Husiler tarafından 7 yıldır uygulanan kuşatma sonucu Taiz kentinde yaşanan “gerçek felakete” karşı uyardı.
Yemen hükümetinin nisan ayında, aynı ay yürürlüğe giren ateşkes uyarınca, Taiz’de yolların açılması için Husilerle görüşerek, anlaşma sağlamak üzere oluşturduğu Müzakere Komitesinin Başkanı ve milletvekili olan Şeyban, AA muhabirine ateşkese ve Taiz’deki duruma ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Ülkedeki ateşkesin sadece “Husilerin çıkarlarını karşıladığını” belirten Şeyban “Taiz kenti, Husilerin projesini reddetmenin bedelini ödüyor. Husiler kentten en şiddetli bir şekilde intikam alıyor. Kenti su, elektrik ve insani yardımdan mahrum bırakıyor.” şeklinde konuştu. Şeyban, kentin gerçek bir felaketle boğuştuğunu vurguladı.
Taiz kentindeki geçişler açılmadan evvel Hudeyde limanının açılması ve Sana Uluslararası Havalimanı’nın işletilmesi karşısında şaşkın olduğunu kaydeden Şeyban, bu adımın Husileri Birleşmiş Milletler (BM) ateşkes taleplerinin yerine getirilmesinin ardından Taiz’e karşı daha uzlaşmaz olmaya iteceğini ileri sürdü.
Husilerin Sana Uluslararası Havalimanı’nın işletilmeye başlanmasına rağmen BM ateşkesine uygun olarak Taiz’de yolların açılması konusundaki müzakereler için temsilci belirlemeyi reddettiğine işaret eden Şeyban, şunları kaydetti:
“Sana Havalimanı’nı açmanın insani ihtiyaç olduğunu anlıyoruz ancak Husilerin sorumlu olduğu bu trajediyi üstlenecek değiliz. Devam eden çatışmalardan onlar sorumlu. Kimsenin yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçamaması için uluslararası ateşkesin unsurlarının aynı anda uygulanacağı varsayıldı ancak tam tersi oldu. Taiz kuşatması devam ederken Husilerin talepleri karşılandı.”
Taiz’de yolların açıklaması Husi liderine bağlı
Taiz kentindeki yollarının açılmasına yönelik ilk çabaların, Nisan 2016’da Suudi Arabistan’da Husi grubu ile yapılan Zahran el-Cenub anlaşması ile başladığını belirten Şeyban, söz konusu anlaşmanın yolların BM ve Suudi Arabistan’ın denetiminde açılmasını öngördüğüne işaret etti.
O sırada BM’nin Yemen Özel Temsilcisi olan İsmail Vild eş-Şeyh’in Husilerin anlaşmayı uygulamaları için baskı yapması konusunda büyük çaba sarf ettiklerini kaydeden Şeyban, Husilerin buna rağmen anlaşmayı uygulama taahhüdünde bulunmadığını kaydetti.
Taiz’deki kuşatmayı kaldırma kararı doğrudan Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi’ye bağlı olduğunu ileri süren Şeyban, Husilerin diğer yetkililerinin “yükümlülükleri yerine getirme gücüne” sahip olmadığını söyledi.
“Uluslararası ihmal, sorunun çözülememesinin nedenlerinden biri”
Şeyban, yüz binlerce sivilin sıkıntı çekmesine neden olan Taiz kuşatmasına rağmen herhangi bir uluslararası kuruluşun tepki göstermemesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
“Geçmiş yıllar boyunca, Taiz’de yol ve geçişlerin sürekli kapatılmasının tehlikeli boyutlarını kendilerine açıklamak için BM yetkilileriyle doğrudan iletişim kurmakta zorluklar yaşadık.” diye konuşan Şeyban, “bu süre zarfında, yalnızca birkaç BM çalışanı ve ülkedeki elçilerinin temsilcileriyle bazı görüşmeler yapabildiklerini” ifade etti.
Bu görüşmelerden bir sonuç çıkmadığına işaret eden Şeyban, tekliflerini Husilere ileteceklerini söylediklerini ancak daha sonra kendilerinden herhangi bir yanıt alamadıklarına dikkat çekti.
Şeybani “BM ve uluslararası boş vermişlik, böyle bir insani konunun çözülememesinin ve durumun olduğu gibi kalmasının önemli bir nedenidir.” dedi.
“Taiz kenti köye dönüştü”
Şeyban, “Husiler tarafından Taiz limanlarının sürekli kapalı tutulmasının yüz binlerce sivilin hayatına felaket gölgesi düşürdüğünü” vurguladı.
Halkın büyük zorluklar ve sıkıntılar yaşadığını aktaran Şeyban, bölgede hizmet eksikliği, yüksek fiyatlar ve ulaşım zorluğu nedeniyle birçok kişinin işlerini kaybetmesinin yanı sıra ihtiyaçlara erişimde büyük sıkıntılar olduğuna işaret etti
Hükümet yetkilisi, “Kuşatmayla birlikte Taiz kenti, yaşamak için hiçbir ihtiyacın karşılanamadığı bir köy haline dönüştü.” diye konuştu.
Yemen’deki iç savaş ve 2 ay süreli ateşkes
Yemen’deki İran destekli Husiler, Eylül 2014’ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
BM Yemen Özel Temsilcisi Grundberg, Yemen hükümeti ve Husilerin 2 Nisan’da yerel saatle 19.00’dan itibaren hava, kara ve deniz operasyonlarını 2 ay boyunca durdurmayı kabul ettiğini duyurmuştu.