İngiliz The Guardian gazetesi, Hollanda’da çiftliklerdeki besi hayvanlarında ve süpermarketlerde satılan hayvansal ürünlerde mikroplastik partiküllerin saptandığını duyururken, bunun insan sağlığına etkilerinin henüz bilinmediğine dikkat çekti.
Muhtemelen hayvan yeminden karışıyor
Hollanda’nın Amsterdam Vrije Üniversitesi’ndeki (VUA) bilim insanlarının araştırmasında, test yapılan et ve süt ürünlerinin dörtte üçünde ve her kan örneğinde mikroplastik partikülleri bulundu. Yanısıra testten geçirilen her hayvan pelet yemi örneğinde de bulunması, kirlenmenin olası yoluyla ilgili önemli bir işaret oldu. Gıda ürünlerinin plastikle paketlenmesi de diğer olası yola işaret etti.
VUA’daki ekip martta ilk kez insan kanında mikroplastik saptadığını duyurmuştu. Araştırmacılar aynı yöntemle hayvansal ürünleri test etti. Kanda parçacık bulunmasının, bunların vücutta dolaşabildiği ve organlara yerleşebildiğini gösterdiği belirtildi.
Canlı hayvanlarda ve bunların ürünlerinde bulunan mikroplastiklerin çiftlik hayvanlarının ve insanların sağlığı üzerindeki etkisi henüz bilinmiyor. Ancak endişeli olduklarını söyleyen bilim insanları, mikroplastiklerin laboratuvarda insan hücrelerine hasar verdiğini ve hava kirliliği parçacıklarının vücuda girip her yıl milyonlarca erken ölüme neden olduğunun bilindiğini belirtti. Mikroplastiklerden yaban yaşamının da zarar gördüğü biliniyor.
VUA’dan Dr Heather Leslie, araştırmalarının ‘maruz kalmanın tüm kapsamını ve bununla ilişkili olabilecek riskleri daha fazla araştırmak için bir itici güç olması gerektiğini’ söyledi.
Araştırmada 12 inek kanı ve 12 domuz kanı örneği üzerinde testler yapıldı ve hepsinde polietilen ve polistiren dahil mikroplastik bulundu.
Süpermarketlerde karton pakette satılanlar, çiftliklerdeki süt tanklarında bulunanlar ve elle sağılanlar dahil 25 süt örneğine test yapıldı. Her türden en az biri dahil olmak üzere 18 numunede mikroplastik saptandı.
8 dana eti numunesinden 7’sinde ve 8 domuz eti numunesinin 5’inde de mikroplastik kirlenmesi çıktı.
Araştırma raporunda “Potansiyel toksikolojik riskler olup olmadığı bilinmiyor” denildi.
Henüz diğer ülkelerde çiftlik hayvanları ve et ürünlerine test yapılmadı. Ancak 2021’de İsviçre’de satın alınan sütte ve Fransa’da çiftlik sütünde mikroplastik saptanmıştı.
VUA araştırmasını talep eden kuruluş olan Plastik Çorba Vakfı’ndan Maria Westerbos, “Hayvan yemlerinde mikroplastik varken, Test uygulanan et ve süt ürünlerinin büyük çoğunluğunun mikroplastik içermesi şaşırtıcı değil” dedi. Westerbos, “Hayvanların ve insanların sağlığını korumak için hayvan yemlerindeki plastikten acilen kurtulmamız gerekiyor” vurgusunu yaptı.