Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, AA muhabirine, sektörün görünümüne ve hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Yumurta üreticilerinin 60’a yakın ülkeye ihracat yapma potansiyeli bulunduğunu belirten Afyon, geçen yıl da yeni pazarlara ulaşıldığını söyledi.
Bu kapsamda sofralık yumurta ihracatı pazarına ilave olarak 2020 yılında Singapur, Tayland gibi Uzak Doğu ülkeleri, Kenya, Peru, Ekvator, Kongo’nun da aralarında olduğu Afrika ve Amerika ülkeleri ile İran gibi Asya ülkelerini de ekleyerek fiili ihracat yapılan ülke sayısının 30’a çıkarıldığı bilgisini veren Afyon, şöyle konuştu:
“Kuluçka ve damızlık gibi diğer yumurta ihracatıyla birlikte ülke sayısı 43’e çıkıyor. İhracatta birinci sırada Birleşik Arap Emirlikleri yer alırken bu ülkeyi Suriye, Kuveyt, Katar ve Umman izliyor. Irak’ın ithalatı durdurmasıyla Suriye ve Kuveyt’e ihracat ani yükseliş gösterdi. Bu da demek oluyor ki Irak’ın siyasi yumurta ithalat yasağına rağmen Iraklı alıcılar Türk yumurtalarını Kuveyt ve Suriyeli aracılardan alıyor.”
Damızlık ve kuluçkalık dahil 2020 yılında 218 bin 499 ton yumurta ihracatı gerçekleşirken bu rakamın geçen yıl 221 bin 409 tona ulaştığını aktaran Afyon, “İhracattan elde edilen gelir de 2020’de 256 milyon dolar iken yüzde 46’lık artışla 375 milyon 560 dolara çıktı. Bu gelirin yaklaşık 213 milyon doları sofralık yumurtadan elde edildi.” ifadelerini kullandı.
Afyon, “damızlık” ve “kuluçkalık” gibi diğer yumurta ihracatının kesinlikle iç piyasa fiyatlarını tüketici aleyhine etkilemediğini dile getirdi.
Sektörün geçmişte yumurta ihracatında Hollanda’dan sonra ikinci sırada yer aldığına işaret eden Afyon, şu değerlendirmede bulundu:
“Ülkem ve sektörümüz aleyhine gelişen ham madde tedarik maliyet şartları, bizim pazarlarımızda rekabetçi kalmamızı önlemiştir. 2021 yılında 5’inciliğe gerilememiz, maliyetler nedeniyle üretimden çıkılmasından ve ihracat desteklerinin erimesinden kaynaklanmıştır. Biz yine de dünya ihracat pazarında yerimizi korumak ve daha üst sıralara çıkarmak için gayret sarf etmekteyiz. Devletimizin öncü destekleriyle büyük pazarlar takibimizde. Hedef pazarlar olarak Afrika, Çin’in de aralarında olduğu Uzak Doğu, Türk cumhuriyetleri ve Rusya ile birlikte Avrupa Birliği (AB) ülkeleri bu yıl yakın markajımızda olacak. Türk cumhuriyetlerine ihracat için Azerbaycan’ın yumurtaya uyguladığı ek verginin de kalkmasını bekliyoruz. Beklediğimiz gelişmeler olmasa da bu yıl toplamda 350 milyon dolarlık yumurta ihracatı hedefliyoruz.”
“İhracatta pazara giriş desteği talep ediyoruz”
Afyon, ihracata giden hiçbir yumurtanın iç pazarda fiyat artışına sebep olmayacağına dikkati çekerek, “Yumurtanın, iç pazar tüketiminden artan kısmı dış satıma gidiyor. Dünya piyasasında maliyetler yüksek ama pazarda Türkiye ile rekabet eden rakiplerimiz, Türk yumurta fiyatının altında satış yaparak zararlarını devletlerinden destek alarak karşılıyor. Yıllardır ihracat yapıp da o pazarda kalıcı olamayışımızın sebebi, maliyet karşısında sık değişen fiyatlardır. Devletimizden, pazara giriş ve pazarda kalabilecek kadar destek talep etmekteyiz.” ifadelerini kullandı.
Tarım ve Orman Bakanlığının tarım ürünleri ihracatında dönemsel düzenleme yapmaya yetkili kılınması kararını da değerlendiren Afyon, “Bu kararla sektörde ihracat hemen duracak beklentisi oluştu. İhracatın önü kesilirse bu yumurtalar zararına satılır, zarara dayanamayan üretici de hayvanlarını kesme yoluna gider. O zaman 1 aya ne sektör kalır ne ihracat. Halkımız da en fazla 2-3 hafta ucuz yumurta yer.” dedi.