Avrupalı liderler, Slovenya’nın ev sahipliğinde düzenlenen 17. Bled Stratejik Forumu kapsamındaki “Gücün hakimiyeti mi kuralların gücü mü?” konulu panelde bir araya geldi.
Forum çerçevesinde düzenlenen Liderler Paneli’ne, Slovenya Başbakanı Robert Golob, İzlanda Cumhurbaşkanı Gudni Th. Johannesson, Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic ve Arnavutluk Başbakanı Edi Rama katılırken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de video konferansla iştirak etti.
Zelenskiy, 24 Şubat’ta Rusya’nın başlattığı savaşın ülkesinde yol açtığı trajik sonuçlara değinerek, Moskova’nın Ukrayna’ya ait ne varsa yok etmeye çalıştığını kaydetti.
Rusya’nın Ukraynalı çocukları ailelerinden ayırdığını ve kamplara götürdüğünü ifade eden Zelenskiy, söz konusu kamplarda vatandaşlarının kötü muameleye tabi tutulduğunu dile getirdi.
Zelenskiy, ülkesindeki savaşa belirli şekilde karışmış çok sayıda kişinin Rus pasaportuyla Avrupa ülkelerine seyahat ettiğini, bu “kişilerin eline Ukrayna halkının kanının bulaştığını”, buna izin verilmemesi gerektiğini söyledi.
Rusya’nın Baltık ülkelerinden Kazakistan’a bütün bölgeyi tehdit ettiğini ileri süren Zelenskiy, Moskova yönetiminin savaşı sürdürdüğü sürece bütün ilişkilerine yönelik ambargo uygulanması gerektiğini savundu.
Silah ve mühimmat desteği
Zelenskiy, Avrupa’nın tamamında istikrarının muhafaza edilmesi ve gelecek nesillerin özgürlüğü için hemen harekete geçilmesi gerektiğini kaydederek, şunları söyledi:
“Bu da çok özel şeyler anlamına geliyor, bu savaşın uzun sürmemesi ve zaferin bir an önce elde edilmesi için silah ve mühimmat ile Ukrayna’ya yeterli savunma desteği verilmesi gerekiyor. Rusya’ya yönelik gerekli yaptırımlarla bu ülkenin oluşturduğu liderlik illüzyonunun yok edilerek, özgür dünyaya karşı koyamayacaklarının gösterilmesi gerekiyor. Rusya’nın özellikle bu tür kriz dönemlerinde başvurduğu, bir silah olarak kullandığı hibrit saldırılara karşı Avrupa’nın kendisini, halklarını, pazarlarını daha etkin bir şekilde koruması gerekiyor.”
“Enerji krizi Rusya’nın oluşturduğu yapay algı”
Rusya’nın saldırganlığı karşısında Balkanlar’dan Baltık ülkelerine kadar Avrupa’nın istikrarı için iş birliği ve dayanışmanın derinleştirilerek sürdürülmesi çağrısında bulunan Zelenskiy, “savaş nedeniyle enerji krizi yaşandığı, doğal gaz fiyatlarının arttığı, kıtlık yaşanacağı gibi yapay algıların Rusya tarafından ortaya atıldığını” ileri sürdü.
Zelenskiy, Moskova’nın kendi emellerine ulaşmak için bu yollara başvurduğunu belirterek, Kırım’ın Rusya tarafından ilhakıyla başlayıp savaşa kadarki süreçte hep Moskova’ya karşı makul tutum sergilenmesi ve diyaloğun sürdürülmesinin kendilerine telkin edildiğini söyledi. Ancak gelinen noktada sayısız Ukraynalının katledildiğini, işkencelere tabi tutulduğunu ifade eden Zelenskiy, bu kişilerin ülkelerini terk etmek zorunda kaldığını hatırlattı.
“Bu, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşıdır”
“Ukrayna’daki savaş Rusya’nın mı yoksa Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in mi?” sorusunu yanıtlayan Zelenskiy, “Bu yüzde yüz Rusya’nın savaşı, çünkü bu kişiyi (Putin) onlar seçtiler. Sosyal medyada ya da sokaklarda savaşa karşı olan çok az insanı görüyoruz. Rusya’da ya da farklı ülkelerde insanların korktuğunu biliyoruz. Ancak Rusya’dan bu rejime ve bu duruma karşı bir ses duyamıyor ve göremiyoruz. Bu nedenle bu Rusya’nın Ukrayna’daki savaşıdır.” dedi.
Rus vatandaşlarının Avrupa’ya seyahatinin yasaklanması
Zelenskiy, Rus vatandaşlarının Avrupa’da seyahatinin yasaklanması konusuna da değinerek, bu ülkeden siyasi nedenlerden ya da Ukrayna’daki savaşa karşı oluğu için ayrılmak isteyen veya dünya barışına katkı sağlamak amacıyla ülkesini terk etmek zorunda kalan kişilerin seyahatlerinin engellenmemesi gerektiğini söyledi.
Ukrayna’daki savaşa karşı olmayan kişilerin turizm, eğitim, ticaret gibi nedenlerle Avrupa’ya seyahat etmesinin doğru olmadığını kaydeden Zelenskiy, Rusya’nın müzakerelere açık olduğu yönündeki açıklamalarının da “yalan” olduğunu ileri sürdü.
“Rusya müzakere istemiyor”
Zelenskiy ,”Müzakerelere hazır değiller ve böyle bir istekleri de yok. Onlar için müzakereler, Donbas ve Kırım’ı Rus toprağı olarak tanımamız gibi bir dizi ültimatom anlamına geliyor.” ifadesini kullandı.
Rusya’nın iddia ettiği kadar güçlü olmadığını, savaş meydanında bunun görüldüğünü belirten Zelenskiy, “Biz henüz savaşa başlamadık, kendi toprağımızı koruyoruz, toprak bütünlüğümüzü sağlamaya çalışıyoruz ve bunu da başaracağız.” görüşünü paylaştı.
Avrupalı liderlerden Zelenskiy’e övgü
Ev sahibi Slovenya’nın Başbakanı Golob, Ukrayna’da yaşananların giderek kötü hale geldiğini belirterek, Zelenskiy’den dinlediklerinin tecrübe edinmek adına önemli olduğunu kaydetti.
Enerji güvenliğine dikkati çeken Golob, “Avrupa’nın, Rusya’dan gaz almadan da hayatta kalabileceğini düşünüyorum ama bu yol çok da ucuz olmayacak. Bu kış, hayatta kalabilmek adına, gaz dışında birçok şeyi yakmak zorunda kalacağız.” dedi.
İzlanda Cumhurbaşkanı Johannesson, dünyanın güçlü liderlere ihtiyaç duyduğunu kaydederek, Zelenskiy’nin çok güçlü bir insan ve lider olduğunu söyledi. Johannesson, İzlanda’nın bir ada ülkesi olduğunu, karadan bağlantılı bir komşusu olmamasına rağmen Rusya-Ukrayna savaşının “tüm dünya gibi” ülkesi için de risk oluşturabileceğini belirtti.
Öte yandan Ukrayna’ya geçen aylarda bir ziyaret gerçekleştirdiğini hatırlatan Hırvat lider Plenkovic ise Zelenskiy’nin görevini çok iyi yerine getirdiğini ifade etti.
Ülkesinin Ukrayna’ya destek vermeye devam edeceğini belirten Plenkovic, “Ukrayna’nın uluslararası alanda sahip olduğu destek, imkanlarımız ölçüsünde, hepimizin Ukrayna’nın arkasında duracağımızın garantisidir. (Ukraynalılar) Topraklarını ve insanlarını korumalılar.” şeklinde konuştu.